|
|
| از منابع روسي/ |
بازی استراتیژیک روسیه در پاکستان
/6.8.2014
مجله "دیپلومات" در آخرین شماره اش همکاری روسیه و پاکستان را چنین تفسیر کرده است:
برخی از کشورها تصمیم روسیه مبنی بر صدور چرخبال های می 35 به پاکستان را با وجود اعتراض رسمی هند، همزمان با خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، شاهد بزرگترین تغییرات منطقه یی تلقی می کنند.
گفتگوی روسیه و پاکستان در کلیت خود، چندان مبتنی بر همکاری در عرصه ی امنیتی نیست، بلکه این همکاری بیشتر نمایانگر تلاش مسکو به سوی بازار جنوب و نیاز پاکستان به همکار سرمایه گزار و توانا به داد و ستد بازرگانی است که ظرفیت های لازم را برای همکاری در عرصه های استراتیژیک داشته باشد.
صدور می 35 (در صورتی که اجرا شود) به این معنا خواهد بود که دو جانب حساب جیواکونومیکی بزرگی به این منظور باز کرده اند تا مناسبات بازرگانی دو جانبه ی درازمدت را در عرصه های معینی، همان گونه تاسیس کنند که با همکاران سنتی بازرگانی شان (هند برای روسیه و امریکا برای پاکستان) در حال حاضر وجود دارد. در واقع، در دنیای امروز که رقابت دوشادوش همکاری به پیش می رود، اندیشه ورزی عمیق در مورد «همکاری استراتیژیک» معنای چندانی ندارد و همه بالاخره منافع سودآور خود را در نظر می گیرند. به این ترتیب، توافق پوتین به سرمایه گزاری در عرصه های انرژی و صنایع فلزات پاکستان نتایج بیشتری در مقایسه با مبارزه با تروریزم خواهد داد.
با اطمینان می توان گفت که مداخله ی یک دهه پیش ایالات متحده در امور این منطقه، شرایطی را به وجود آورد که روسیه و پاکستان را به سوی همدیگر متمایل کرد. همکاری پاکستان با امریکا در علمیات ضدتروریستی آن کشور که همراه با کمک های نظامی بود، چنان که اوضاع در مناطق قبایلی و در وزیرستان نشان داد، برای ثبات داخلی پاکستان فاجعه بار بود. به همان پیمانه که عملیات تامین ثبات نظامی-سیاسی در کشور افزایش می یابد، پاکستان تلاش می کند از سلاح های امریکایی فاصله بگیرد و به جای این تسلیحات، از گزینه های ارزانتر استفاده کند. چرخبال های روسی که در میدان های افغانستان خود را تثبیت کرده اند، برای اجرای این منظور مطابقت دارند و احتمالاً در مبارزه علیه گروه تحریک طالبان پاکستان در مناطق کوهستانی موثر خواهند بود. در حال حاضر پاکستان از چرخبال های ضربتی امریکایی نوع ا "ایچ یک کوبرا" علیه تروریستان طالب استفاده می کند و این چرخ بال ها در ابتدا به منظور مقابله علیه تانک های زره دار هندی در شرایط جنگی در همواری از امریکا خریداری شده بودند. اما استفاده ازین چرخبال ها علیه طالبان پاکستانی هزینه بردار است و به همین خاطر احتمالاً پاکستان ازین وسایل تخنیکی امریکایی که هزینه کلانی روی دست پاکستان می گذارند، صرف نظر می کند چون این کشور فقط در صورتی می تواند استفاده از چنین چرخبال ها را به خود اجازه دهد که از کمک های کلان خارجی بهره مند باشد.
در صورتی که روسیه صدور سلاح را به پاکستان آغاز کند، این امر توانایی پاکستان را در مقاومت علیه فشارهای امریکا در سطح استراتیژیک افزایش خواهد داد. گذشته ازین، روسیه می تواند اطلاعات استخباراتی مفیدی در اختیار پاکستان برای مقابله با تحریک طالبان قرار دهد.
روسیه که چند داوطلبی را برای فروش اسلحه به هند باخته است، آماده است تجهیزات نظامی به پاکستان بفروشد. این تجهیزات نظامی مخصوصاً شامل اقلامی می شود که هند خود تولید می کند و یا می تواند از امریکا به دست بیاورد. این هم از اهمیت بسزایی برخوردار است که روسیه تلاش می کند پشتیبانی پاکستان را در امر تامین امنیت زیرساخت های انتقال انرژی در ساحه های ترانزیتی، مثلاً در شرق افغانستان به دست بیاورد.
بار دیگر اقدامات امریکا در جهت ساختن دهلیزهای ترانزیتی انتقال انرژی از آسیای مرکزی به هند (مثلاً خط لوله گاز ترکمنستان- افغانستان-پاکستان-هند) زمینه را برای نزدیک شدن روسیه و پاکستان مساعد کرد. روسیه با پیشنهاد ساختن خط موازی نسبت به این پروژه ابراز علاقه کرده است. مسکو همچنان علاقمند به دست آوردن سهم در ساختن خط لوله گاز ایران-پاکستان-هند است و این طرح، قرار معلوم امریکا علیه آن قرار دارد ولی این طرح کاملاً قابل اجرا است در صورتی که پاکستان موافقت کند که امنیت انتقال گاز را تا مرز هند تضمین کند.
ابعاد اقتصادی موضوع برای پاکستان از اهمیت کمتری برخوردار نیست. با توجه به این که فعالیت های تروریستی در سینک یانگ چین افزایش یافته و وضع امنیتی در داخل پاکستان به وخامت گراییده، چین با سخاوت گذشته نسبت به سرمایه گزاری در پاکستان برخورد نمی کند. خطوط آهن پاکستان چنان فرسوده اند که این کشور در عمل ناگزیر شد از هند کمک بخواهد. اما از آن جا که صنایع هند شرایطی را پیش پای حکومت نواز شریف برای سرمایه گزاری در اقتصاد آن کشور می گذارد، نظامیان پاکستان در پی یافتن راه هایی اند که به لحاظ سیاسی برای آن کشور کم هزینه تر تمام شوند و بتوانند عرصه های کلیدی اقتصاد کشور خود را که به سرمایه گزاری حجیم خارجی نیازمند است، بازسازی و حمایت کنند.
اگر اظهارات فرمانده ستاد مرکزی نیروهای مسلح پاکستان، اشفاق کیانی را ملاک قرار دهیم، نظامیان به خوبی درک می کنند که یک کشور بدون اقتصاد نمی تواند وجودش را تداوم بخشد. هنگامی که هنوز وظیفه سابقش را داشت، اشفاق کیانی یکی دو بار از روسیه دیدار کرد و امروز هم نظامیان پاکستانی در تلاشند روسیه را قناهت دهند تا در طرح کلیدی بهره برداری از معدن ذغال سنگ در دشت تار و عصری سازی صنایع فولاد آن کشور که در حال رکود قرار دارد، سرمایه گزاری کند.
برای روسیه این بازی به خرجش می ارزد، زیرا روسیه می تواند نفوذ خود را بر افغانستان و پاکستان استفاده کند تا به سواحل هند خود را برساند. در واقعیت امر، حتا در بندر گوادر که به عنوان "مروارید چین" تبلیغ می شود، می تواند کارخانه مایع سازی گاز ایجاد شود و از آنجا "انرژی آبی" به قیمت ارزانتر از گاز قطر به بندرهای هندی صادر شود.
اما روسیه و پاکستان باید کار روی اختلاف نظرهای سابق بازرگانیشان را برای ایجاد شرایط مساعد ازسر بگیرند.
|
| فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
