|
|
| صفحه اول/ |
آجندای مشترک طالبان و حکومت دربارۀ شروع مذاکرات داخلی
/2.7.2020
نویسنده: آنیتا احمدی
با نزدیک‌شدن به مبارزات انتخاباتی در ایالات متحده امریکا، واشنگتن تلاش‌ها به منظور ادغام طالبان به نظام سیاسی افغانستان را تسریع کرده است. انتخابات ایالات متحده امریکا در 3 نومبر برگزار می‌شود. براساس نظرسنجی‌های نهادهای معتبر بین‌المللی، دونالد ترامپ رییس جمهور کنونی امریکا با توجه به بحران ناشی از ویروس کرونا، بیکاری روزافزون و افشاگری‌های مشاور پیشین امنیت ملی امریکا تحت فشار شدید داخلی است. او برای احیای جایگاه از دست رفته‌اش، به نتیجۀ صلح افغانستان چشم دوخته است. اهمیت صلح افغانستان به ادارۀ ترامپ را از افشاگری‌های جان بولتن مشاور پیشین امنیت ملی امریکا به خوبی می‌توان فهمید.
از همین رو، ادارۀ ترامپ در آستانۀ مبارزات انتخابات ریاست جمهوری تلاش دارد که مذاکرات بین‌الافغانی آغاز شود و طالبان و حکومت افغانستان به توافق دست یابند تا در نتیجۀ آن نیروهای امریکایی از افغانستان به طور کامل خارج شوند. مایک پمپیو وزیر خارجۀ امریکا و زلمی خلیل‌زاد نمایندۀ ویژۀ واشنگتن برای صلح افغانستان، پیوسته با رهبران حکومت افغانستان در کابل و هیأت مذاکره‌کنندۀ طالبان در دوحه به گفت‌وگو و رأی‌زنی می‌پردازند تا دو طرف انعطاف‌پذیری نشان داده و به میز مذاکرات حاضر شوند.
انتظار می‌رود مذاکرات بین‌الافغانی در ماه جولای در دوحۀ قطر برگزار شود. اما طالبان و حکومت افغانستان برای شروع مذاکرات آماده‌گی نشان نداده‌اند. طالبان برای شروع مذاکرات رهایی 5000 هزار زندانی را پیش‌شرط گذاشته‌اند. کابل حدود 3500 زندانی را آزاد کرده است. رهبری حکومت و مقامات امنیتی دربارۀ رهایی 1500 زندانی دیگر ملاحظه دارند. براساس آنچه منابع در حکومت می‌گویند، اکثر این زندانیان در حملات خطرناک تروریستی، قاچاق مواد مخدر، قاچاق سلاح و جنگ‌افزار دست دارند و با باندهای تبه‌کار و مافیایی شریک هستند. از این رو، کابل رهایی آنها را «خط سرخ» خوانده است. حقیقت است این است که تأخیر و تعلل در شروع مذاکرات بخشی از پالیسی حکومت در روند صلح امریکا با طالبان بوده است. حکومت افغانستان بدین باور است که نتیجۀ مذاکرات میان افغانها به ادارۀ موقت می‌انجامد که در نتیجه به دوران حاکمیت آنان نقطۀ پایان گذاشته خواهد شد.
اگر کارشکنی کابل نبود، سرنوشت صلح با طالبان ماه‌ها پیش روشن شده بود. طالبان هم نمایندگان امریکا را فشار می‌دهند که تا 5000 زندانی به طور کامل آزاد نشوند، به میز مذاکرات حاضر نخواهند شد.
از جانب دیگر، شورای مصالحه ملی که براساس توافق نامۀ صلح اشرف‌غنی و عبدالله عبدالله مسوولیت پیش‌برد روند صلح و مذاکره با طالبان را برعهده دارد، با ابهام و سردرگمی روبرو است.
پس از توافق سیاسی میان رییس‌جمهور غنی و عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه انتظار می‌رفت که بحران سیاسی در کابل پایان یابد و امور حکومت‌داری سروسامان گیرد. اما نزدیک به دوماه پس از امضای موافقت‌نامۀ سیاسی، اختلافات بر سر تقسیم کرسی‌های دولتی و روند صلح همچنان باقی است.
بربنیاد متن توافق‌نامۀ سیاسی، رییس شورای مصالحه، از صلاحیت کامل در پیش برد روند صلح برخوردار بوده و امور مربوط به صلح را تثبیت، تصویب و رهبری می‌کند. هیأت مذاکره‌کننده به رییس شورای مصالحه پاسخگو است. اما به نظر می‌رسد روند صلح نیز از مدیریت عبدالله عبدالله خارج شده است. از آنجایی‌که داکتر عبدالله قادر به معرفی اعضای دفترش نشده است، چهره‌های نزدیک به تیم اشرف‌غنی به ویژه مسوولان وزارت دولت در امور صلح، مدیریت پروسه را به دست گرفته‌اند. معصوم استانکزی، رییس هیأت مذاکره‌کنندۀ صلح و سلام رحیمی، وزیر دولت در امور صلح که از چهره‌های وفادار و نزدیک به اشرف‌غنی هستند، روی آجندای مذاکرات و نشست آتی ژینوا کار می‌کنند. نشست ژینوا دربارۀ صلح افغانستان به تاریخ 23- 24 نومبر برگزار می شود.
به نظر می رسد بی‌سرنوشتی در اردوگاه ثبات و همگرایی، ریشه در اختلافات میان دوتیم برسر تفویض رتبۀ مارشالی به جنرال عبدالرشید دوستم و تقسیم برخی کرسی‌های دولتی دارد. برخی منابع گفته‌اند که دوتیم هنوز روی تقسیم کرسی‌های اداره‌های مستقل، ولایت‌ها، سفارت‌ها و معرفی افراد به وزارت‌ها به توافق نرسیده‌اند. اختلافات روی تقسیم کرسی‌ها هم بخشی از پالیسی وقت‌کشی در مذاکرات صلح است. چون دو تیم برسر اقتدار آجندای متفاوتی در مذاکرات صلح دارند. محمد اشرف‌غنی تداوم نظام جمهوری و حفظ دست‌آوردهای دو دهۀ اخیر را به عنوان خطوط سرخ در مذاکرات مطرح می‌کند. اما رییس شورای مصالحه ملی، هیچگونه پیش‌شرطی را در روند صلح نمی‌پذیرد و در راستای به نتیجه رسیدن مذاکرات داخلی، با برقراری حکومت موقت هم موافق است. چنانچه در سخنرانی اخیرش در انستیتوت صلح امریکا تصریح کرد که اگر حکومت موقت تنها راه موفقیت مذاکرات باشد، وی با آن مخالفتی ندارد.
با درنظرداشت اختلافات داخلی و افزون‌خواهی طالبان بعید نیست که مذاکرات داخلی باردیگر به تأخیر افتد. این درحالی است که پیش از این بارها نشست طالبان با نمایندگان حکومت به تکرار به تعویق افتیده است. در آخرین مورد، قرار بود نشست بین‌الافغانی در 15 جون برگزار شود.
با این حال، گمان می‌رود واشنگتن نتواند تا شروع مبارزات انتخاباتی ایالات متحده امریکا قضیۀ صلح افغانستان را یک‌طرفه کند. البته امریکا راه خودش را می‌رود. توافق با طالبان اجرایی شده و روند خروج نیروهای امریکایی ادامه دارد. واشنگتن در روزهای پیش رو نیروهایش را به 4000 هزار تن در افغانستان کاهش خواهد داد. این وضعیت هم به طالبان و هم به حکومت افغانستان مطلوب می‌نماید. طالبان منتظر کامل شدن خروج نیروهای امریکایی هستند تا «فاتحانه» وارد کابل شوند و برنامۀ مبارزاتی‌شان را تکمیل کنند. کابل هم فکر می‌کند که در نتیجۀ انتخابات امریکا، تغییراتی در کاخ سفید به میان خواهد آمد و در نتیجۀ آن پالیسی واشنگتن در قبال افغانستان عوض خواهد شد و فصل تازۀ همکاری و روابط میان دو کشور گشوده خواهد شد.
|
| فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
