|
مصاحبه/ |
رییس فیفا: انتخابات ریاستجمهوری به دور دوم میرود
/26.9.2019
پیکارهای انتخابات ریاستجمهوری افغانستان پایان یافت و روز شنبه(6 میزان) انتخابات برگزار میشود. برعلاوۀ رییس جمهور غنی و عبدالله عبدالله رییس اجرایی، 16 تن دیگر برای شرکت در انتخابات ثبت نام کردهاند. همزمان با فرارسیدن تاریخ انتخابات، برخی نامزدان از احتمال تقلب سخن زدهاند. فارسی.رو دربارۀ آمادهگیها برای برگزاری انتخابات، با یوسف رشید رییس اجرایی فیفا یا بنیاد انتخابات آزاد و عادلانۀ افغانستان به مصاحبه پرداخته که شرح آن را در زیر میخوانید:
پیکارهای انتخاباتی روز چهارشنبه پایان یافت. ارزیابی شما از جریان مبارزات انتخابات ریاستجمهوری چیست؟
مبارزات انتخاباتی با سردی آغاز شد. دلیل سردی، مذاکرات صلح میان امریکا و طالبان بود. شماری از نامزدان فکر میکردند که صلح نسبت به انتخابات اولویت دارد. برخی کشورهای جهان نیز صلح را بر انتخابات اولویت میدادند. تفاوت دیدگاه میان نامزدان وجود داشت. برخیها به انتخابات کار میکردند و شماری برای صلح. برخی نامزدان موضع ثابت نداشتند. با توقف روند گفتوگوهای صلح میان طالبان و امریکا، برگزاری انتخابات قطعی شد و شک و تردید دربارۀ انتخابات برطرف گردید. پس از آن، کمپاینها رونق گرفت و نامزدان مطرح سفرهای ولایتیشان را آغاز کردند. اما کمپاینها همه شمول نبود و تمام ولایات را در بر نگرفت. مردم هنوز هم اطلاعات لازم از نامزدان و برنامههای شان دربارۀ آیندۀ کشور ندارند. شکل کمپاینها هم بسیار متفاوت بود. در 2014 مناظرههای چالشزایی میان نامزدان وجود داشت که برنامهها به نقد گرفته میشد و به مردم این فرصت فراهم میگردید که برنامههای نامزدان را تشخصیص بدهد و مشخص سازند که کدام نامزد به نفع کشور است. متأسفانه این بار چنین مناظره در بین کاندیدان نداشتیم و به مردم واضح نشد که کدام کاندیدان با برنامههای خوب هستند. این مبارزات در سطح کشور نبود. مردم روستاها اصلاً با خبر نشدند. مردم نمیدانند که چند کاندید داریم. مردم نمیدانند که کدام نامزدها انصراف دادهاند.
چه شمار نهادهای ناظر و به چه تعداد افراد در کابل و ولایت از روند انتخابات نظارت میکنند؟
رقم قابل ملاحظهیی به عنوان ناظر در کمیسیون مستقل انتخابات ثبت شده است. در حدود یک صد وده هزار از اعضای جامعۀ مدنی، رسانهها، نمایندگان احزاب، نمایندگان نامزدان در کمیسیون و برخی نمایندگان خاص از سفارتخانهها ثبت نام کردهاند. از لحاظ کمیت مشکلی نیست؛ اما از لحاظ کیفیت زیاد خوشبین نیستم که بتوانند کار خود را درست انجام بدهند. آموزش و سیستم درست کار و یک روند استندرد پیاده نشده است. با نهادهای با تجربه و مجرب، جامعۀ جهانی کمک نکرد. برخی نهادهای تازه وارد هستند که از پروسه نظارت کنند؛ اما نگرانی ما این است که مداخلات و دست درازی آنها سبب اخلال پروسه شود.
نهادهای ناظر تا کنون چه تخلفاتی را از جریان پروسۀ انتخابات ثبت کردهاند؟
فعلاً روی گزارش کار جریان دارد. در جریان مبارزات انتخاباتی از اطفال استفاده شده است. درحالیکه حضور کودکان در جریان کمپاینها ممنوع است. دیده شد که کارمندان دولت در کمپاینهای انتخاباتی خلاف لایحه و طرزالعمل شرکت کردند. گزارشهای موثق از منابع مالی وجود ندارد. مشخص نیست که چقدر پول مصرف شده و از کجا به دست آمده است. امیدواریم در روزهای آینده روشن شود.
با نزدیکشدن انتخابات نگرانیهایی از تقلب وجود دارد. آیا خطر تکرار سناریوی 2014 وجود دارد؟
نمیخواهم بدبیانه بحث کنم. اما افغانستان در شرایط جنگی قرار دارد. اصلاحات لازم در کمیسیونها صورت نگرفت. خواهان استفاده موثر از تکنولوژی در پروسۀ ثبت نام و روز انتخابات بودیم. اما در این زمینه هم عقبنشینیهایی از سوی کمیسیون صورت گرفت. امیدواریم که سطح تخلفات و جرایم انتخاباتی نسبت به 2014 کم باشد. چون هم نامزدان بهتر درک کردهاند که چگونه نظارت کنند و محتاط و هم کمیسیونها درک کردهاند که باز مورد طعنه مردم و محکومیت بیرویه مواجه شوند. مردم هم درک کردهاند که نباید با رأی شان معامله صورت گیرد. اگر نامزدان و طرفداران شان تقلب کنند، کمیسیونها بیطرفیشان را حفظ نکنند، مردم هم رأی بدهند و به دنبال صیانت از رأی شان نباشند، در آن صورت امکان واقعاتی بدتر از 2014 وجود دارد.
تیمهای انتخاباتی برنامهیی برای جلوگیری از تقلب دارند؟
کمیسیونهای ناظرین خود را به کمیسیون معرفی کردهاند و میخواهند از نزدیک پروسه را نظارت کنند و شفافیت را تضمین نمایند. این میتواند روزنۀ امید باشد. اما این مسأله به کار مسلکی و تعهد تیمهای انتخاباتی به عدم مداخله در امور انتخابات بر میگردد.
میزان مشارکت در انتخابات چگونه خواهد بود؟ نگرانیهایی وجود دارد که مردم بهگونۀ لازم در انتخابات شرکت نکنند؟
میزان مشارکت به تأمین امنیت مربوط است. اگر نیروهای امنیتی اطمینان بدهند که امنیت را تأمین میکنند و اجازه نمیدهند که اتفاق بدی رخ دهد، میتواند پیام خوبی را به مردم میرساند. اگر امنیت تأمین نشود، روی مشارکت تأثیر دارد. امیداریم این بار مشارکت مردم گسترده باشد. از یک طرف انتخابات ریاست جمهوری است و از سوی دیگر از جهات مختلف این انتخابات برای افغانستان بسیار مهم است. سوم اینکه مردم درک کردهاند که بدون انتخابات راهی برای انتقال مسالمتآمیز قدرت وجود ندارد. با کشتار و جنگ و اسلحهکشی گرفتن قدرت درست نیست. مردم به خاطر اتفاقات گذشته به پروسه سوءاعتماد دارند. اما در روزهای اخیر متوجه میشویم که بسیار میپرسند که در کجا رأی بدهند و یا ثبت نام کنند. علاقمندی زیاد شده است. یک بحث به مشارکت خانمها ارتباط میگیرد. اجباری شدن گرفتن عکس خانمها در روز انتخابات و نبود کارمندان زن در محلات، روی مشارکت زنان تأثیر میگذارد.
فکر میکنید که انتخابات در دور اول به نتیجهیی بیانجامد؟
قضاوت در این مرحله سخت است. شمار نامزدان زیاد است و احتمالاً رأی پراکنده شود. بنابراین، تخمین این سخت است که در دور اول برنده داشته باشیم. اما ببینم که مردم چگونه انتخاب میکنند. به باور من، احتمالاً رأی پراکنده شود و هیچ یکی از نامزدان نتوانند 50+1 را تکمیل کنند. اگر رأی در میان سه نامزد تقسیم شود، احتمالاً یکی از نامزدان بتواند رأی کافی را به دست آورد. اما احتمال زیاد میرود که انتخابات به دور دوم برود.
آیا کمیسیونهای انتخاباتی نشان دادهاند که در روند انتخابات بیطرف هستند و میتوانند روند را شفاف و عادلانه مدیریت کنند؟
تاهنوز اسناد و شواهدی مبنی بر جانبداری و تخلفورزی کمیسیون پیدا نکردهایم. چون فعلاً در مرحلهیی نبودیم که این مهر به کمیسیون راجع شود. عملیات انتخاباتی در سطح آمادهگی است. اما روشها و نتیجۀ کارشان در روز انتخابات و پس از اتفاق ناگوار مشخص میشود. در آن زمان میتوان درک کرد که کمیسیون تحت فشار و جانبدارانه عمل میکند و یا خیر. برخی کمیشنران نگرانیهایی را مطرح کردهاند؛ اما ما استناد قناعتبخش پیدا نتوانستیم. یک مسألهیی که رسک را پایین میآورد این است که کمیشنران از سوی رییس جمهور تعیین نشدهاند، بل از طرف تکتهای انتخاباتی و احزاب معرفی شده و تعیین گردیدهاند. آنها از لحاظ سیاسی با تکتها و تیمهای مختلف هستند. انسجام آنها و کارشان به نفع رییس جمهور و یا رییس اجرایی احتمالش کمتر است.
|
فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|