کارشناسان افغان در مصاحبه با "افغانستان.رو" با بیان اینکه افغانستان از دیرباز علاقمند گسترش مشارکت منطقه ای در مبارزه با تروریسم بوده، می گویند: سازمان شانگهای ظرفیت حل مسائل بزرگ منطقه، مانند شکست داعش را دارد، لذا خواستار عضویت رسمی در آن است.
شانگهای، سازمانی میاندولتی است که برای همکاریهای چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی تشکیل شدهاست.
این سازمان در سال 2001 توسط رهبران روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان پایهگذاری شد.
نقش اصلی و تعیین کننده را در سازمان شانگهای، دو کشور روسیه و چین تشکیل میدهند.
افغانستان در سال 2012 به عنوان عضو ناظر به سازمان شانگهای ملحق شد.
حالا با گذشت 13 سال افغانستان انتظار دارد که همکاری با شانگهای را به مراتب بیشتر کند و از طرفی در صورت امکان یک عضو رسمی باشد.
مهدی منادی کارشناس مسائل سیاسی و همچنین محقق در مرکز مطالعات استراتژیک وزارت امور خارجه افغانستان به "افغانستان.رو" گفت: با توجه به اینکه شانگهای از ظرفیت قابل ملاحظه ای برخوردار است افغانستان در این میان نیز می تواند رول مهمی در آن داشته باشد.
مهدی منادی با بیان این مطلب که، در این اواخر گسترش گروه دولت اسلامی یکی از نگرانی های جدی برای افغانستان و کشورهای منطقه است می گوید: این سازمان ظرفیت تقویت دیپلماسی همکاری را برای حذف و یا مدیریت این گروه تروریستی با هم پیمانانشان را دارد.
او می گوید در طول چند دهه گذشته مناطق ناامن افغانستان فرصت مناسبی برای استفاده گروه های تروریستی تبدیل شده و آن ها از طریق خاک افغانستان کشورهای منطقه را تهدید می کنند.
تاکید بر مدیریت رفع تهدید تروریسم از سوی شانگهای
طبق سخنان این کارمند وزارت خارجه، افغانستان نگران است که نبود افغانستان به عنوان عضو رسمی در سازمان شانگهای، موجب بروز محدودیت برای میکانیزم های شانگهای در مدیریت تهدید تروریسم و در نهایت ناکامی میکانیزم های شانگهای در مدیریت تهدیدات منطقه ای گردد.
در عین حال منادی گفت: افغانستان با وجود داشتن پایگاه های نظامی امریکا در خاک خود، همچنان تلاش خواهد کرد که عضویت رسمی این سازمان را کسب نماید.
به باور وی، سازمان شانگهاي مي تواند مكان مناسبي براي حل مشكلات با كشورهاي همسايه باشد.
او مي گويد بزرگترین مشکل افغانستان رقابت پاکستان با هند بر سر کشمیر است.
به گفته وي تاثیرات رقابت دو کشور پاكستان و هند بیش از دیگر کشورها، افغانستان را متاثر ساخته ، اگرچه سیاست گذاری افغانستان در توازن و کاهش تاثیرات منفی آن ها، می تواند نقش جدی داشته باشد، اما برای این موضوع زمان بیشتری نیازمند است.
با اين همه منادی تاكيد كرد: یکی دیگر از امیدواری های افغانستان از شانگهای حل منازعه کشمیر به مثابه مهم ترین عامل گسترش دیپلماسی رقابت و تعارض در منطقه است.
منادي با بيا اينكه، افغانستان از سويي دیگر نگران تروریست های سینکیانگ، دره فرغانه و چچن هست، افزود: در طول بیش از 12 سال گذشته بین 7 تا 9 هزار تروریست از این مناطق در خاک افغانستان اقدامات تروریستی انجام داده اند.
طبق اطلاعاتي كه او مي دهد هم اکنون این افراد در کنار جریان خاورمیانه ای و فتایی پاکستان در میان گروه دولت اسلامی مشاهده می شوند.
به عقيده اين كارشناس مسايل سياسي، این موضوع در دراز مدت موجب افزایش اختلافات افغانستان با کشورهای همسایه خواهد شد.
او مي گويد افغانستان مي خواهد که سازمان شانگهای نقش فعال تر در مدیریت این مناطق ناامن ایفا نماید و مانع فعالیت این نوع تروریست ها در خاک افغانستان گردد.
تقاضای افغانستان از شانگهای
به باور داوود مراديان؛ رئیس انستیتوت تحقیقات استراتژیک افغانستان، کابل از شانگهای انتظار دارد به عنوان یک میکانیزم منطقه ای، بسترهای تقویت همکاری میان کشورهای منطقه برای مبارزه با تهدیدات مشترک را مهیا نماید.
اين دو كارشناس هر دو تاكيد مي كنند كه تهدیدات منطقه ای افغانستان تنها ماهیت منطقه ای ندارد، بلکه ریشه های آن در وراء منطقه قرار دارد.
آنان مي گويند افغانستان انتظار دارد با کشورهای فرامنطقه، به مثابه همکار برای کاهش تهدیدات منطقه همکاری نماید.
به گفته اين كارشناس، منطقه باید فرصتی برای تقویت دیپلماسی همکاری و کاهش تنش های موجود در اکراین، سوریه، آسیا پسفیک باشد.
او تاکید می کند که این سازمان نیاز دارد، مشکلات درون منطقه ای خویش را حل سازد که این موضوع بر اساس همکاری و گسترش اعتماد میان بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای امکان پذیر است.
به باور هردو کارشناس، افغانستان با هدف مبارزه با تهدیدات منطقه ای انتظار دارد که عضویت رسمی سازمان شانگهای را به دست آورد و میکانیزم های این سازمان مشروعیت تاثیرگذاری در مناطق ناامن افغانستان را داشته باشد.