|
از منابع روسي/ |
«انقلاب رای دهنده گان» و پیروزی نیروهای نظامی افغانستان
/8.4.2014
اندری سرینکو. نظر نویسنده مقاله ممکن است مغایر موضع سایت "افغانستان.رو" باشد.
انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان برگزار شد. جریان رای دهی پنجم اپریل سال روان نه تنها رشد چشمگیر فعالیت شهروندان افغانستان را در مسایل سیاسی به منصه ی ظهور آورد بلکه همچنان قدرت و موثریت خوب نیروهای نظامی افغانستان: ارتش ملی، پولیس و استخبارات را به نمایش گذاشت. طالبان افغان نتوانستند تهدید هایشان را عملی کنند و انتخابات ریاست جمهوری کشور را به چالش بکشند. طالبان مرزنهایی تاثیرگزاری شان را بروضعیت در کشور به نمایش گذاشتند. هواداران تداوم همکاری نظامی-سیاسی حکومت کابل با همکاران غربی دلایل انکارناپذیری برای نزدیکی با غرب یافتند.
قهرمانی جمعی - پشت صندوق های رای
انتخابات ریاست جمهوری اسلامی افغانستان در 2014 رکورد ملی را در زمینه ی حضور رای دهنده گان شکست. تعداد آنانی که در انتخابات 5 اپریل سال 2014 حاضر شدند رای بدهند، مطابق آمار رسمی به 58% رسید و این شمار دو برابر افزایش را نسبت به انتخابات 2009 نشان می دهد. حضور چنین فعال و چشمگیر برای افغانستان پس از طالبان، پدیده یی بی سابقه است. در ماهیت امر، سخن در اینجا بر سر «انقلاب رای دهنده گان» است.
در انتخابات حدود 7 میلیون نفر شرکت کردند (در کشور 28 میلیونی افغانستان، حدود 13.5میلیون نفر حق رای دارند). بیشترین سهم را در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، زنان و جوانان داشتند. به گفته ی شاهدان، نه تنها در کابل، که در شهرهای دیگر نیز در نیمه ی نخست روز پنج اپریل، صف های طولانی در مراکز رای دهی تشکیل شده بودند. این در حالی است که افغانها از تلاش های جنگجویان مسلح برای سازماندهی حمله به مراکز رای دهی در نقاط گوناگون کشور، هراسی به دل راه ندادند.
در جلال آباد به طور مثال (مرکز ولایت شرقی ننگرهار) روز 5 اپریل، کارمندان وزارت امور داخله و ریاست امنیت ملی جمهوری اسلامی افغانستان یک تروریست را در نزدیکی مرکز رای دهی دستگیر کردند. آن جنگجو نتوانسته بود بمب خود ساخته اش را به کار اندازد. با این هم، مردم محل از تلاش های آن تروریست باخبر شدند. یکی از کارمندان نهادهای نظامی افغانستان می گوید: «ما انتظار داشتیم که خبر مبنی بر قصد تروریست انتحاری، رای دهنده گان را وارخطا خواهد کرد اما این اتفاق نیفتاد. مردم می گفتند: تروریست را دستگیر کردند، یعنی دلیلی نیست که دیگر بترسیم. و آمدند، رای دادند».
بر اساس ارزیابی های نماینده گان کمیسیون مستقل انتخابات و وزارت امور داخله جمهوری اسلامی افغانستان، رایگیری 5 اپریل در شش هزار مرکز رای دهی صورت گرفت و این 90% کل مراکز را در افغانستان تشکیل می دهد. در 211 مرکز رایدهی به دلایل امنیتی انتخابات برگزار نشد. قابل تذکر است که مراکز رایدهی به خاطر تهدید طالبان، نه تنها در نقاط شرق و جنوب بسته بودند که به صورت سنتی در آنجا طالبان نفوذ داشتند و مشکلات امنیتی در آن مناطق تازه گی ندارد، بلکه در برخی مناطق شمال، مانند برخی از ساحه های پروان نیز، این مراکز باز نشدند.
انتظار می رود که نتایج مقدماتی انتخابات به صورت رسمی دو هفته بعد اعلان شود. اما چنان که تجربه ی انتخابات در افغانستان نشان داده است، این امر می تواند مدت بیشتری را نیز دربر بگیرد. درین میان بعید به نظر می رسد که برنده ی این انتخابات در دور اول معلوم شود و بایست در انتظار روشن شدن سرنوشت ریاست جمهوری افغانستان در دور دوم رای گیری که باید در پایان ماه می و آغاز ماه جون 2014 برگزار گردد، بمانیم.
جنگ اطلاعاتی علیه زلمی رسول
از قراین بر می آید که دو هفته ی پیش رو برای افغانستان، دوره ی جنگ رسانه یی و اقدامات تحریک آمیز سیاسی از جانب ستادهای انتخاباتی مدعیان کرسی ریاست جمهوری خواهد بود.
تیم داکتر عبدالله و داکتر اشرف غنی احمدزی صبح شش اپریل از پیروزی خود در انتخابات 5 اپریل سخن گفتند. در این میان، هردو نامزد ادعاهای شان را مبتنی بر نظر سنجی که یک سازمان غیرحکومتی انجام داده بود، قلمداد می کردند. این نظرسنجی، مدتها پیش از انتخابات برگزار شده بود. منبع دیگر هر دو نامزد - پرسیدن از رای دهنده گان به محض بیرون شدن شان از محل رایگیری است که توسط 65 خبرنگار یکی از شبکه های خبری افغانستان اجرا شده است. قرار پرسش های این شبکه ی خبری، رای دهنده گان بیشترین رای را به اشرف غنی احمدزی داده اند و او حایز مقام اول است. جای دوم را داکتر عبدالله دارد، مقام سوم را- زلمی رسول و چارم را سیاف دارد.
ارزیابی ما حاکی از این است که اجرای این طرح توسط 65 نفر نمی تواند آرایش واقعی آرا را نشان دهد ( برای نشان دادن آرایش آرای یک انتخابات هفت میلیون نفری، شصت و پنج نفر تعداد کمی است) و تازه این تعداد هم در شهرهای محدود افغانستان دست به اجرای این طرح زده اند. در اینجا باید خصوصیت ملی افغانها را هنگامی که با سوال تحریک آمیز «به چه کسی هم اکنون رای دادی» روبرو می شوند و نیز ویژه گی های تعلق قومی و سمتی سوال شونده گان را نیز در نظر داشت. تمام این مسائل ما را وادار می کند بپذیریم که نتایج واقعی انتخابات 5 اپریل از این «نتایج تخمینی» خیلی متفاوت خواهد بود.
به نظر می رسد که آمار اعلان شده از گویا نظرسنجی ها، وسیله یی فشار ومواد خوراکی برای کارزار تبلیغات رسانه یی و نیز زیر تاثیر قرار دادن ذهنیت عامه و زیر فشار گرفتن حکومت باشد. منباب مثال، نشر این «آمارهای تخمینی مبتنی بر نظرسنجی» سبب شد تا هواداران اشرف غنی احمدزی به صورت شتاب آلودی «پیروزی» شان را جشن بگیرند.
سازمان دهنده گان چنین کارزارهای رسانه یی که انگیزه های آشکار سیاسی تحریک آمیز دارند، علاقمندند در دور دوم انتخابات اشرف غنی احمدزی و داکتر عبدالله عبدالله را ببینند و هیچ میل ندارند زلمی رسول در آنجا حضور داشته باشد. نشر و پخش نتایج گویا نظرسنجی های اجتماعی و آمار تخمینی نظر به پاسخ رای دهنده گان به محض خروج شان از محل رایدهی، جنگی است که به صورت آشکاری علیه زلمی رسول به راه افتاده است. صاحبان و همچنان تمویل کننده گان خارجی رسانه های افغانستان، به وضوح نمی خواهند، زلمی رسول را ، نه تنها در کرسی ریاست جمهوری ببینند بلکه در دور دوم نیز می خواهند او حضور نداشته باشد. اما ارزیابی های ما حاکی از آنند که حضور زلمی رسول در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری و حتا پیروزی اش نیز خیلی ممکن است اتفاق بیفتد.
5 اپریل – روز پیروزی نظامیان افغان
سازمان دهی مراحل قانونی رایدهی در 5 اپریل سال روان، عظیم ترین کامیابی حرفه یی ساختارهای نظامی افغانستان- ارتش ملی، پولیس و امنیت ملی- را رقم زد. کارشناسان امور ساختارهای نظامی افغانستان خاطر نشان می کنند که 5 اپریل سال روان «برای نخستین بار تمام نهادهای مسوول تامین امنیت با هم کار کردند و اقدامات شان را هماهنگ کردند.» «پیش ازین، هرگز چنین کاری سابقه نداشته است. هماهنگی و اقدام حرفه یی ساختارهای نظامی افغانستان اجازه داد تا انتخابات 5 اپریل با توجه به معیارها و شرایط افغانستان، تقریباً بی هیچ مشکلی برگزار گردد و امنیت آن تامین بود.»
البته، نشد تا از تمام حملات طالبان که تهدید کرده بودند انتخابات را برهم می زنند، جلوگیری صورت گیرد. طوری که وزیر امور داخله جمهوری اسلامی افغانستان، عمر داودزی – رهبر عملیات نظامی و مهمترین سازمانده این عملیات هماهنگ نیروهای نظامی افغانستان در روز انتخابات- اظهار کرد، در روز پنج اپریل، جنگجویان گروه مخالف مسلح، در کل 140 حمله را سازماندهی کردند که در نتیجه 9 پولیس و 7 سرباز ارتش ملی کشته شدند. باید تذکر داد که تعداد کشته شده گان نیروهای نظامی افغانستان درین روز، قریب به نفس تعداد قربانیان از شمار پولیس و ارتش ملی در روزهای عادی رسید. در این روز 97 نفر طالبان کشته شدند. گذشته ازین، 4 شهروند غیرنظامی نیز به خاطر حملات طالبان درین روز کشته شدند.
طوری که وزیر امور داخله افغانستان در کنفرانس مطبوعاتی ویژه ی نهادهای نظامی افغانستان، پس از پایان رای گیری گفت، در نتیجه اقدامات نیرومندانه و حرفه یی، کارمندان پولیس توانستند از چندین عملیات تروریستی بزرگ در سراسر افغانستان، از جمله در غزنی و بغلان، جلوگیری کنند. در نتیجه ی عملیات پولیس در ولایت غزنی، 54 طالب کشته شد و 45 طالب زخمی گردید. تحلیلگران کابلی، همصدا با هم، اقدامات نیروهای نظامی افغانستان را موثر خواندند. ارزیابی این کارشناسان با دیدگاه شهروندان عادی افغانستان مطابقت کامل دارد. قرار اطلاع منابعی در کابل، راننده ها در روز هفتم اپریل در کوچه های کابل گل می خریدند و به پولیس هایی که در پسته های شان مشغول اجرای وظیفه بودند، به نشانه ی سپاس از کار فوق العاده ی شان در روز انتخابات، هدیه می دادند.
عملیات تبلیغاتی کامیاب امریکا و ناتو
کامیابی حرفه یی نیروهای نظامی افغانستان، بدون شک، دستاورد سیاسی برای ایالات متحده امریکا و کشورهای عضو ناتو نیز هست. این کشورها ظرف 12 سال پولیس و ارتش ملی افغانستان را ساختند، تجهیز کردند و آموزش دادند.
هرچند دیرباورانی در کشورهای مشترک المنافع، در روزهای آخر، از کیفیت کار پولیس و نظامیان افغان با انتقاد سخن می گفتند اما آشکار است که ارتش ملی، پولیس و امنیت ملی افغانستان در حال حاضر به یک نیروی واقعی در آن کشور تبدیل شده است و توانایی این را دارد که به صورت مستقل علیه طالبان و گروه های دیگر مخالف مسلح بایستد.
به نظر ما، ارتش، پولیس و استخبارات افغانستان امروز عنصر مهمی نه تنها برای سیستم امنیتی افغانستان که برای سیستم امنیتی منطقه نیز تبدیل شده اند. علاوه بر آن، بدون شرکت افغانستان، ممکن نیست سیستم خودکفای امنیت منطقه یی را ایجاد کرد.
نمایش موثریت نیروهای نظامی افغانستان در 5 اپریل بهترین اشتهار بازرگانی برای موافقتنامه ی امنیتی میان کابل و واشنگتن است که قرار است به زودی پس از انتخاب رییس جمهوری جدید افغانستان امضا گردد. حالا دیگر، هواداران این موافقتنامه، دلایل واقعی برای تداوم همکاری با امریکا و ناتو دارند زیرا سیستم ایجاد شده امنیتی با همکاری امریکا و ناتو، خود را کامیاب و مطمئن تثبیت کرده است.
شکست طالبان
انتخابات 5 اپریل بزرگترین شکست سیاسی طالبان از 2001 به این سو بود. طالبان نتوانستند تهدیدهای شان را عملی کنند و انتخابات را برهم بزنند. جنگجویان طالب نتوانستند نه تنها سیستم امنیتی افغانستان را بشکنند که حتا از وارد کردن تکانی هم در این سیستم ناتوان بودند.
تک و توک عملیات تروریست های انتحاری در آستانه و همچنان در روز انتخابات تنها و تنها ناتوانی استراتیژیک طالبان را به نمایش گذاشت و این که پس ازین رهبران طالب و فرماندهان آنها تنها می توانند روی قربانی کردن مردم ملکی افغانستان و خارجی ها حساب باز کنند و به این ترتیب گاه به گاه ترس و رعب را در ذهنیت عامه افغانستان ایجاد کنند. آنها به چیزی بیشتر ازین، قادر نیستند. امروز دیگر نمی توان از برگشت طالبان به قدرت به عنوان یک امکان واقعی سخن گفت.
حضور قریب 60 درصدی در انتخابات 5 اپریل، گذشته از هر مسأله دیگر، یکی هم از نفوذ ناچیز رهبران طالب در ذهنیت عامه مردم افغانستان حکایت می کند. اکثر افغان ها، با آمدن پای صندوق های رای، در واقعیت امر بر ضد طالبان رای دادند. قرار معلوم رهبران طالب از مردم خواسته بودند، انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را تحریم کنند. تصادفی نیست که اکثر کارشناسان در کابل برگزاری موفقیت آمیز انتخابات را در 5 اپریل- «شکست بزرگ» طالبان نامیدند.
می توان انتظار داشت که طالبان تلاش خواهند کرد انتقام شکست خود را در دور دوم انتخابات بگیرند. نیروهای نظامی افغانستان امتحان جدی را در عرصه حرفه یی بودن در پیش رو دارند و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، مبارزه تشنج آمیزی را به خاطر حضور رای دهنده گان در روند در پیش رو دارند. انتظار می رود، در دور دوم حضور مردم کمتر از 5 اپریل باشد.
|
فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|