|
صفحه اول/ |
تغییر موضع ترامپ از آتشبس به کاهش خشونت
/24.1.2020
نویسنده: آنیتا احمدی
دونالد ترامپ، رییسجمهور امریکا در حاشیۀ اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در داووس سویس با اشرفغنی رییسجمهور افغانستان ملاقات کرد.
ریاستجمهوری افغانستان در بیانهیی گفت که دو طرف دربارۀ مذاکرات صلح، همکاریهای منطقهای و تهدیدها و چالشها گفتوگو کردند. کابل گفت که دو رهبر بر پیگیری توافقات صورت گرفته در دیدارشان در پایگاه بگرام تأکید کردند.
پیش از این، دونالد ترامپ در سفرش به افغانستان در پایگاه بگرام با اشرفغنی رییسجمهور افغانستان دیدار کرده بود. در آن دیدار، ترامپ گفت که طالبان برای موفقیت مذاکرات صلح باید به آتشبس تن دهند. حکومت افغانستان از اظهارات ترامپ استقبال کرد و آن را نوعی پیروزی خویش در میدان مذاکره و جنگ تلقی نمود.
رییسجمهور افغانستان که در اوج کشمکش انتخاباتی با ترامپ دیدار کرده بود، تلاش ورزید که از این دیدار در راستای تقویت جایگاه انتخاباتی و سیاسی متزلزلاش استفاده کند.
اما کاخ سفید پس از دیدار روز چهارشنبۀ ترامپ با اشرفغنی گفت که ترامپ بر کاهش چشمگیر خشونت از جانب طالبان برای موفقیت مذاکرات صلح تأکید کرده است. این نشاندهندۀ نوعی عقبگرد در دیدگاههای ترامپ بود.
با تسریع دور تازۀ مذاکرات صلح، اختلافات باردیگر میان کابل و کاخ سفید بالا گرفته است. امریکا به کاهش خشونت توسط طالبان بعد از امضای موافقتنامۀ صلح راضی است. اما کابل معتقد است که بدون «آتشبس جامع» هیچگونه مذاکرهیی با طالبان نخواهند داشت. کابل درحالی بر تحقق آتش بس پافشاری میکند که رهبران طالبان حاضر به گفتوگو و مذاکرۀ رو در رو با حکومت افغانستان نیستند.
ملا برادر، رییس تیم مذاکرهکنندۀ طالبان در دوحه در آخرین مصاحبهاش گفته است که آنها حکومت افغانستان را به رسمیت نمیشناسند و تنها با گروههای سیاسی وارد مذاکره خواهند شد که سابقۀ درگیری و جنگ با آنان داشتهاند. موضعگیری طالبان با جریانهای سیاسی افغان بسیار نزدیک است. آنها هم از انحصار صلح انتقاد میکنند و میگویند که یک وزارت توانایی و صلاحیت مذاکره و گفتوگو با طالبان را ندارد. گلبدین حکمتیار، عبدالله عبدالله، حامد کرزی، اسماعیل خان، حنیف اتمر، کریم خلیلی، محمد محقق، انورالحق احدی و شمار زیادی از رهبران اپوزیسیونی مدعی هستند که طرف طالبان آنها هستند و حکومت نباید روند صلح را انحصار کند.
در حال حاضر، ایالات متحده که روی پیشنویس طرح موافقتنامۀ صلح با طالبان به توافق رسیده است، تلاش میکند که گروه طالبان را به مذاکرات مستقیم با حکومت افغانستان ترغیب کند. هیأت مذاکرهکنندۀ امریکا در دور تازۀ مذاکرات صلح پافشاری داشتند که در جریان مذاکرات بینالافغانی «آتش بس» برقرار شود. اما طالبان به هرگونه آتشبس در جریان مذاکرات بینالافغانی مخالفت کردهاند. آنان آتشبس را بخشی از آجندای مذاکرات بینالافغانی عنوان میکنند که باید در آخرین مرحله روی آن بحث صورت گیرد. برای طالبان آتش بس پیش از آنکه روی چارچوب مذاکرات صلح به توافق کامل برسند، نوعی خودکشی محسوب میشود. حکومت افغانستان با درک حساسیت مسأله، پیوسته روی آتشبس تأکید میکند. چون میداند طالبان قطعاً به آتش بس رضایت نشان نخواهند داد. برنامۀ حکومت افغانستان این است که روند را با تأخیر و گسست هرچه بیشتر روبرو سازد. در واقع، کابل به دنبال خریدن زمان است.
هرچند حکومت در درون خود دچار اختلاف و کشیدگی است. تیم رییسجمهوری بر آتشبس جامع و کامل اصرار دارد و کاهش خشونت را امری بیمعنی و زیانبار میپندارد، اما تیم رییس اجرایی آتشبس را گامی به پیش در راستای موفقیت مذاکرات صلح و ختم جنگ در کشور تلقی میکند. مخالفان آقای غنی به شمول حامد کرزی رییسجمهور پیشین باور دارند که غنی با مشروطساختن مذاکرات، در پی «سبوتاژ» مذاکرات صلح ایالات متحده امریکا و طالبان است.
در حال حاضر نوعی آتشبس در کلان شهرهای افغانستان برقرار است. از زمانیکه دور تازۀ مذاکرات صلح میان نمایندگان طالبان و امریکا در دوحه برقرار شده است، هیچ حمله و رویدادی در شهرهای افغانستان صورت نگرفته است. حملات انتحاری و انفجاری به صفر تقرب کرده است. روشن است که چنین فضایی نتیجۀ مذاکراتی است که در دوحه جریان دارد. رهبران طالبان جلسات پیهم با فرمانده کل نیروهای خارجی و زلمی خلیلزاد مذاکرهکنندۀ صلح امریکا دربارۀ کاهش خشونت داشتهاند.
دو حملۀ طالبان یکی در کابل که به کشتهشدن یک افسر امریکایی انجامید و دیگری یورش به پایگاه هوایی بگرام، مذاکرات صلح را دو بار با تأخیر روبرو ساخت. اکنون طالبان با خویشتنداری برخورد کرده تا جلو انقطاع جدید را در مذاکرات صلح بگیرند. هرچند طالبان گفتهاند که هیچگونه توافقنامهیی را با امریکا به امضا نرسانیدهاند که بربنیاد آن ملزم به خودداری از حمله و کاهش خشونت باشند. با این وجود در نتیجۀ فشارهای ایالات متحده طالبان حملاتشان را بهطور چشمگیر کاهش بخشیدهاند. تلفات دو طرف درگیر نیز به 20 درصد کاهش یافته است. شاید یکی از عوامل هم در کاهش نبردها، زمستان سرد سال جاری در افغانستان باشد. اما قطعاً دلیل اصلی مذاکراتی است که در دوحه جریان دارد. طالبان همواره در فصل زمستان به حملات انتحاری و انفجاری در کلانشهرهای کشور رو میآوردند. اما امسال برعکس وضعیت تغییر کرده و طالبان دست به حملۀ انتحاری و انفجاری در شهرها نزدهاند. هرچند حملات طالبان در برخی پاسگاهها و مراکز نیروهای افغانستان ادامه دارد. طالبان با وجود اصرار امریکا قطع حمله به نظامیان افغان را نپذیرفتهاند. آنان گفتهاند که در مرحله اول با نیروهای امریکایی و در مرحلۀ بعد پس از مذاکرات بینالافغانی با جانب افغانستان آتشبس خواهند کرد. طالبان بیشترین آسیب را از حملات هوایی نیروهای امریکایی متقبل شدهاند. نیروهای امریکایی مانع تصرف شهرهای کندز، فراه و غزنی توسط طالبان شدند. آتش بس با امریکاییها، جایگاه طالبان را در نبرد جاری تقویت خواهد کرد و آنان از موضع قوی در میز مذاکرات ظاهر خواهند شد.
|
فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|