|
|
| مصاحبه/ |
مشاور رییسجمهور افغانستان:داعش افغانستان ساخت پاکستان است
/5.7.2019
اشاره: ملالی شینواری، مشاور رییسجمهور غنی و عضو شورای عالی صلح افغانستان است. او در دورۀ پانزدهم شورای ملی، نماینده مردم ننگرهار در مجلس بود و اکنون یکی از نزدیک‌ترین چهره‌ها به رییسجمهور غنی محسوب می‌شود. خبرنگار فارسی.رو با خانم شینواری دربارۀ پیشرفت‌ها در پروسۀ صلح، مناسبات منطقه‌ای و انتخابات آتی ریاست‌جمهوری به مصاحبه پرداخته است.
به‌تازه‌گی رییسجمهور غنی سلام رحیمی را به وزارت دولت در امور صلح منسوب کرد. با گزینش سلام رحیمی به وزارت دولت در امور صلح، سرنوشت شورای عالی صلح چه می‌شود؟
وزارت دولت در امور صلح باید تشکیل می‌شد. برنامۀ صلح یک روزه نیست که پس از رسیدن به توافق صلح با طالبان، به صلح برسیم. چون برنامه‌های صلح درازمدت است. از سوی دیگر، شورای صلح، از نگاه اجرایوی هیچ‌گونه صلاحیتی ندارد که پس از دست‌یافتن به توافق صلح با طالبان، برنامه‌یی را طرح و عملی سازد. تطبیق‌کنندۀ برنامه‌های صلح، وزارت دولت در امور صلح است. کسانی‌که برنامه را ترتیب می‌کنند، در شورای عالی صلح هستند. در ترکیب شورای عالی صلح هم شاید تغییراتی بیاید و یک هیأت 50 نفره متشکل از چهره‌هایی‌که در امور صلح تجربه داشته باشند، حضور داشته باشد. جرگۀ مشورتی صلح به رییسجمهور مشوره داده بود که تغییراتی را در شورای عالی صلح بیاورد.
پس از لغو نشست دوحه، نشست‌های شورای عالی مصالحه نیز متوقف شد. آیا برنامه‌ای برای احیای شورای عالی مصالحه وجود دارد؟
همه برنامه‌ها باید منسجم شود و از پراکندگی جلوگیری صورت گیرد. در آینده شاید شورای عالی صلح و شورای مصالحه تحت یک نام کار کند. دو آدرس دیگر امکان ندارد. دیگر (برنامۀ صلح) به شکل موازی پیش نخواهد رفت.
در روزهای پیش رو احتمالاً نشست بین‌الافغانی در کشورهای آلمان و یا قطر برگزار شود. حکومت با چه ترکیبی در این نشست‌ها شرکت خواهد کرد؟
هنوز مشخص نیست که نشست در قطر صورت می‌گیرد و یا در جرمنی. فکر می‌کنم این نشست به منظور اعتماد‌سازی در بین طالب و مردم است. در این نشست، شاید دولت به شکل مستقیم حضور نداشته باشد. اعضای دولت به شکل انفرادی دعوت خواهند شد. افرادی از رده‌های متوسط حکومت در نشست حضور خواهند داشت. تنها هدف نشست تفاهم بین‌الافغانی است.
چند روز پیشتر شاهد تدویر نشستی با حضور رهبران طالبان در مسکو بودیم. به باور شما، چنین نشست‌هایی در روند صلح مفید است؟
اگر به خاطر اهداف شخصی و پراکنده باشد، منفی است. اما اگر به خاطر صلح باشد - یک قدم کوچک هم اگر باشد- ما آن را به دیدۀ مثبت می‌بینیم.
هفتۀ گذشته وزیر خارجۀ امریکا در سفرش به کابل از توافق صلح با طالبان طی دو ماه آینده سخن زد. آیا دستیابی به صلح با طالبان پیش از انتخابات ممکن است؟
البته این توافق یک مقداری سخت است. اما باید با احتیاط باید بگویم که ناممکن هم نیست. احتمالاً مذاکرات پیش رو راه را برای تفاهم ابتدایی در ماه سپتمبر باز کند. این تفاهم نهایی نخواهد بود.
اخیراً شایعاتی بیرون شده است که گویا انتخابات به تعویق می‌افتد و حکومت موقت روی کار می‌آید. آیا رییسجمهور غنی به تشکیل حکومت موقت تن خواهد داد؟
نه تنها رییسجمهور غنی، بل لویه جرگۀ مشورتی صلح هم چنین حکومتی را برای افغانستان نادرست خواندند. چنین حکومتی شاید نتواند افغانستان را به درستی رهبری کند. حکومت موقت یک خطر برای افغانستان است. جرگۀ مشورتی صلح چنین دولتی را به طور مطلق رد کرد.
در روزهای اخیر شماری از کاندیدان ریاست‌جمهوری، تهدید کرده‌اند که اگر به خواست‌های‌شان رسیده‌گی نشود، انتخابات را تحریم می‌کنند. این هشدارها ناشی از چیست؟
آنها درک کرده‌اند که نمی‌توانند در انتخابات پیروز شوند. متأسفانه کسانی کاندید هستند که خودشان هم خود را نمی‌شناسند. برخی‌ها به خاطر کرسی‌های بسیار کوچک، بازی‌های بسیار بزرگ را انجام می‌دهند و می‌خواهند انتخابات را تحریم کنند. انتخابات را افراد تحریم کرده نمی‌توانند. انتخابات حق مردم است. وقتی مردم به پای صندوق‌های رأی می‌روند، هیچ کسی انتخابات را تحریم کرده نمی‌تواند.
چه تضمین‌هایی وجود دارد که انتخابات ریاست جمهوری 2019 به سرنوشت انتخابات 2014 مواجه نشود؟
تغییراتی‌که در کمیسیون‌های انتخاباتی به وجود آمده نشاندهندۀ این است که ما نمی‌خواهیم به سرنوشت گذشته سردچار شویم. اما این بستگی دارد به تعهد همه جوانبی که در انتخابات سهم می‌گیرند. تنها دولت و کمیسیون نمی‌تواند جلو فساد گسترده‌یی‌که در اذهان سیاسیون افغان وجود دارد را بگیرد. برخی‌ها به انتخابات تکیه نمی‌کنند. آنها با طرح برنامه‌هایی تلاش دارند که مردم را دلسرد بسازند که به انتخابات تکیه نکنند. مثلاً برخی کاندیدان شایعاتی را به راه می‌اندازند که مردم به پای صندوق‌های رأی نروند. وقتی مردم بخواهد هیچ کسی جلوشان را گرفته نمی‌تواند. آنها می‌توانند از رأی‌شان مواظبت کنند. وقتی مردم رأی می‌دهند، باید از رأی‌شان حفاظت هم کنند.
در جریان دو سه ماه پسین، صدها عضو داعش در کابل و دیگر ولایات دستگیر شده‌اند. ظاهراً این مسأله نشاندهندۀ نفوذ داعش در افغانستان است. به نظر شما، داعش چگونه توانسته در جامعۀ افغانستان نفوذ کند؟
داعش کاملاً یک پدیدۀ خارجی است و با طالبان فرق می‌کند. من از منطقه‌ای هستیم که قسمت‌های بیشترش یک بار به دست داعش افتید. ولی خود مردم در مقابل داعش جنگیدند و آنها را از مناطق‌شان دور کردند. چون همۀ آنها خارجی بودند و هیچ یکی افغان نبود.
مشکل این است که ما با همسایه‌های خوب در منطقه زندگی نمی‌کنیم. برخی‌ها به شکلی می‌خواهند که در افغانستان جنگ باشد و آنها بهره‌برداری کنند. داعش یک پروژۀ خارجی است. داعش عراق و سوریه، تا داعش و افغانستان بسیار فرق می‌کند. داعش افغانستان ساخت پاکستان است. اما داعش سوریه و عراق، خاص همان کشورها است. شاید داعش سوریه و عراق هم پروژه بود؛ اما پروژۀ داعش در افغانستان، با کشورهای دیگر فرق دارد.
متأسفانه ما چون در حالت جنگ قرار داریم، هرچیز می‌تواند زندگی ما را تهدید کند. افغانستان به دیگ بی‌سرپوش می‌ماند. اگر ما بتوانیم با طالبان به توافق برسیم، داعش از بین می‌رود. داعش ریشۀ افغانی ندارد و پس از توافق صلح می‌توانیم خارجی‌ها را تشخیص دهیم و از کشور خود برانیم. جلوگیری از حملات گروه‌های افراطی در منطقه کار سختی است. آنها حتا توانستند در هندوستان و سریلانکا حملات گسترده‌یی را راه‌اندازی کنند. اما با توافق صلح با طالبان، تا حد زیادی می‌توانیم جلو داعش را بگیریم. داعش به شکل پراکنده فعال است و به طور گسترده در میان مردم عام ترس و هراس را ایجاد کرده است. مردم به تشویش هستند و تشویش‌شان به جای هم است. ما کوشش می‌کنیم که با صلح با طالبان جلو داعش را بگیریم.
شما طالبان را تهدید جدی به جامعۀ افغانستان می‌دانید و یا گروه تروریستی داعش را؟
داعش خطرناک‌تر است. اگر طالبان فکر افغانی داشته باشند، خطرناک نیستند؛ اما اگر فکر خارجی داشته باشند، تفاوتی با داعش ندارند.
در بحث مصالحه با طالبان همۀ طرف‌ها بر اجماع جهانی و منطقه‌ای در پروسه صلح تأکید می‌کنند. به باور شما، آیا اجماع نسبی دربارۀ صلح افغانستان در سطح منطقه و جهان به وجود آمده است و یا خیر؟
اجماع نسبی به وجود آمده است. اما تعهد واقعی را نمی‌بینیم. تا وقتی پاکستان در عمل ثابت نکند که به پروسۀ صلح افغانستان متعهد است، ما به همکاری‌های آنان به دیدۀ شک می‌نگریم. هنوز وقت است که همه بخواهند در افغانستان صلح بیاید. برخی کشورها نمی‌خواهند که در افغانستان صلح بیاید. آنها از جنگ بهره‌برداری می‌کنند.
سفر رییسجمهور غنی به پاکستان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سفر رییسجمهور به پاکستان موفق بود. حرف‌هایی را که رییسجمهور غنی در سفر اخیرش به پاکستان مطرح کرد، در تاریخ افغانستان رییس‌جمهوری مطرح نکرده بود. مثلاً گفتن این نکته در پاکستان که طالبان به پاکستان و پاکستان به طالبان تکیه دارد، یک حرف بی‌سابقه است. گفتن این‌که اگر پاکستان صادقانه عمل می‌کرد، امروز به چنین وضعیتی سردچار نمی‌شد. همچنان، رییسجمهور به پاکستانی‌ها گفت که شما دروازه‌های‌تان را به روی افغانها بند کردید، اما ما مشکل خود را حل کردیم و شما به مشکل هستید! چنین حرف‌هایی را هیچ رییسجمهور نتوانسته در پاکستان به پاکستانی‌ها بگوید. سفر موفق بود و حرف‌های واضح با پاکستانی‌ها مطرح شد. در انستیتوت مطالعات استراتژیک پاکستان، سخنرانی بسیار خوب داشت و مورد استقبال قرار گرفت. در میان تجار پاکستانی هم صحبت موفق و همه‌جانبه داشت.
|
| فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
