|
|
| صفحه اول/ |
ظهور «مرتضوی» دیگر...
/17.2.2019
نویسنده: آنیتا احمدی
شاه‌حسین مرتضوی، معاون سخنگوی ریاست‌جمهوری در نقش «سپر بلا»ی اشرف‌غنی ظاهر شده و در چهار سال در دفاع از غنی به پیمانه‌یی افراط کرده که اگر روی تبلیغات و اظهارنظرهای او حساب کرده بودیم، حالا افغانستان جز کشورهای توسعه‌یافتۀ دنیا بود!
مرتضوی شب‌وروز تبلیغ می‌کند که اشرف‌غنی 16 ساعت کار می‌کند و در نتیجۀ کار او افغانستان به کشوری مترقی، توسعه‌یافته و غیروابسته تبدیل خواهد شد. مرتضوی نقل مجالس و مضمون شبکه‌های اجتماعی افغانستان بوده است.
در روزهای پسن، یکی از چهره‌های دیگر، از نقش مرتضوی در رسانه‌های اجتماعی کاسته است. این چهره، امرالله صالح، مجاهد سابق، تکنوکرات و لیبرال‌دموکرات کنونی است.
امرالله صالح، رییس امنیت ملی سابق، با زیرپاگذاشتن تمام دیدگاه‌ها و انتقادهای تندش برضد رییس‌جمهور کنونی افغانستان، در انتخابات پیش روی ریاست‌جمهوری معاونیت نخست او را پذیرفت.
به دنبال ناکام‌شدن تلاش اشرف‌غنی برای کشانیدن پای رهبران رده‌نخست تاجیک، بخت با امرالله صالح یاری کرد و به معاونیت اشرف‌غنی رسید. او پس از دریافت پیشنهاد معاونیت فرصت را مغتنم شمرد و برای قبول کردن درخواست تردیدی به خود راه نداد. اشرف‌غنی بسیار کوشید که از میان چهره‌هایی برجسته‌ای مثل عبدالله عبدالله، صلاح‌الدین ربانی، یونس قانونی و عطا محمد نور یکی را به حیث معاون نخست خود برگزیند. اما هیچ یک از این چهره‌ها، معاونیت وی را نپذیرفتند.
پذیرفتن درخواست معاونیت غنی از جانب صالح، تعجب‌برانگیز بود. زیرا او پیش از این، اظهارات بسیار تند علیه سیاست‌های داخلی، منطقه‌ای و جهانی رییس‌جمهور غنی داشت.
امرالله صالح، اشرف‌غنی و حلقۀ دور و پیشش را «بی‌ریشه، بادآورده و فاقد عقبۀ حمایتی و بی‌باور به افغانستان» می‌خواند و مدعی بود که غنی فردی قوم‌گرا و منطقه‌گراست؛ اما دیری نگذشت که 180 درجه مواضع و دیدگاه‌هایش را عوض کرد و غنی را حافظ منافع افغانستان و مدافع راستین کشور خواند و جزء مهره‌های اصلی تکت انتخاباتی‌اش شد. اظهارات صالح در برابر مخالفان اشرف‌غنی - به‌ویژه چهره‌هایی‌که در نشست اخیر مسکو شرکت کرده بودند - ادبیات شاه‌حسین مرتضوی معاون سخنگوی ریاست‌جمهوری را از یاد برد! صالح با ادبیات بسیار تند و غیرسیاسی به رهبران سیاسی خارج حکومت از جمله حامد کرزی تاخت و خواستار گرفتن امکانات دولتی از آنها شد. این درحالی است که سال‌ها پیش صالح پس از یک حمله به لویه جرگه در مرکز کابل گفته بود که اگر موی حامد کرزی کم می‌شد، سیستم و فردی را نمی‌دید که افغانستان را جمع کند!
امرالله صالح، از سیاست‌مداران رده‌دوم و با سواد است که با زبان انگلیسی و علم روز آشنایی کامل دارد. او تجربۀ کار طولانی در امور استخباراتی دارد. صالح نخست کارش را به عنوان رابط میان جبهۀ مقاومت سابق و استخبارات امریکا آغاز کرد. سپس، در دورۀ جدید، به حیث رییس امنیت ملی مقرر شد. پس از ریاست امنیت ملی هم صالح فعال بود. روند سبز را تأسیس کرد و پیوسته در محافل سیاسی و تجمعات مردمی حضور یافت. کار سیاسی صالح نیز با دید استخباراتی توأم بود. چنانچه در مأموریت کوتاهش در وزارت داخله نیز با رویکرد اطلاعاتی به قضایا نگریست. چون آقای صالح روابط بسیار نزدیک با استخبارات شماری از کشورها به‌ویژه امریکا و هند دارد.
غنی پس از توافق ابتدایی با صالح او را به وزارت امور داخله منصوب کرد. امرالله صالح که در موج‌سواری و تحریک احساسات عمومی تبحر داشت، در 27 روز، اقدامات مهم و قابل دید انجام داد: فهرست جنایت‌کاران را منتشر کرد؛ نام‌های قاچاق‌بران مواد مخدر را فاش ساخت؛ به دستگیری و پیگرد عاملان جرایم جنایی در پایتخت پرداخت؛ دستور کار پولیس را تدوین کرد و به نیروی پولیس، اتوریته و وجهه داد. صالح با اقدامات رسانه‌ای، جایگاه از دست رفته‌اش را در میان مردم بازیافت و در چنین فضایی، به تکت انتخاباتی اشرف‌غنی پیوست. باورها بدین است که نقش کشورهای امریکا و هند در پیوستن صالح به تکت اشرف‌غنی برجسته بوده است.
بازی خطرناک غنی- صالح
صالح به شدت پاکستان‌ستیز است و از جنبش‌های ضد دولتی در پاکستان علنا حمایت می‌کند. دیدگاه او دربارۀ جنبش تحفظ پشتون‌های پاکستان، روی سیاست‌های غنی نیز اثر گذاشته است. اشرف‌غنی به‌تازه‌گی از اعتراضات پشتون‌ها در پاکستان حمایت کرد. دیدگاه صالح و غنی موجی از واکنش‌ها را در پاکستان بر انگیخت. پاکستانی‌ها چه در دورۀ حکومت حامد کرزی و چه در حکومت وحدت ملی، نگران قرارگرفتن چهره‌هایی مثل صالح در سکتور امنیتی افغانستان بوده‌اند. زیرا، صالح به دلیل روابط نزدیک با هند، می‌توانست امنیت ملی پاکستان را به مخاطره اندازد. صالح بدین باور است که سیاست تهاجمی در برابر پاکستان می‌تواند به جلوگری از اقدامات تخریب‌کارانۀ آی‌اس‌آی در افغانستان کمک کند.
پس از پیوستن صالح به تکت انتخاباتی اشرف‌غنی، روابط کابل- اسلام‌آباد پر تنش‌تر شده است. غنی در تازه‌ترین سخنرانی‌اش در کابل گفت که برخی کشورهای همسایه از «تدبیر» و «برنامه»ی او برای آیندۀ افغانستان می‌هراسند. اشارۀ او به پاکستان بود. پاکستان که از به قدرت رسیدن غنی خوشبین بود؛ حالا برگشت دوبارۀ او را به قدرت بر نمی‌تابد. به خصوص این‌که یکی از دشمنان پاکستان به معاونیت او رسیده است.
غنی و صالح به استثنای هند در سطح منطقه متحدی ندارند. اکثر کشورهای منطقه از سیاست‌های غنی دلخور و خسته‌اند. پیوستن صالح به تکت غنی بیشتر از پیش کشورهای منطقه به ویژه ایران و پاکستان را تحریک کرده است. در چنین شرایطی، ریس و معاون با اظهارات ملی‌گرایانه و ناسیونالستی روی آورده‌اند تا احساسات عمومی را تحریک کنند و توده‌ها را در برابر پاکستان و کشورهای منطقه و جهان بسیج نمایند. غنی تجربۀ ناکام چهره‌هایی مثل داوودخان و داکتر نجیب را به رخ می‌کشد و صالح، به برجسته‌سازی اعمال و رفتار هراس‌افگنانۀ طالبان می‌پردازد. صالح و غنی از جنگ و صلح، گزینۀ جنگ را انتخاب کرده‌اند. آنان منافع خود را در برقراری صلح و آشتی نمی‌بینند.
افغانستان در شرایط بسیار آسیب‌پذیر و لرزان است. در چنین شرایطی با توجه به نفوذ بالای پاکستان در افغانستان، اظهارات تندروانۀ آقایان غنی و صالح، بر پیچیده‌گی و آسیب‌پذیری افغانستان می‌افزاید.
افغانستان تاب تحمل بحران و درگیری بیشتر را ندارد. حاضرشدن طالبان به میز مذاکره یک پیشرفت و فرصت استثنایی است. اظهارات غیرمسوولانه و تحریک گروه‌های اجتماعی به ویژه زنان، نهادهای جامعۀ مدنی و رسانه‌ها، این فرصت را به هدر می‌دهد.
|
| فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
