|
صفحه اول/ |
موج صلحستزی در کابل
/29.12.2018
نویسنده: میرویس قادری
محمد اشرفغنی رییسجمهور افغانستان میگوید که صلح امری پیچیده و زمانبر است و نیازمند صبر و حوصله بیشتر میباشد.
حمدالله محب مشاور امنیت ملی اعلام کرد که صلح را از موضع قوت و جنگ و فشار میخواهند و خواهان صلح خیراتی نیستند. اظهارات پسین مقامات بلندپایه، نشاندهندۀ تغییر موضع آنان در قبال روند صلح افغانستان با طالبان مسلح است.
در گذشته مقامات دولتی، چهرههای وابسته به جریان مقاومت و مجاهدین را که صدای مخالفت با روند صلح با طالبان را بلند میکردند، به ضدیت با منافع ملی و مخالفت با ختم جنگ و تأمین صلح در کشور متهم میکردند. اما اکنون معادله عوض شده و احزاب سیاسی به ویژه جمعیت اسلامی، حزب اسلامی، وحدت اسلامی و جنبش ملی که از جریانهای اصلی مخالف طالبان بودند، نه تنها حاضر به گفتوگو و مذاکره با مخالفان مسلح هستند؛ بلکه عملاً روی برنامه و آجندای مصالحه و گفتوگو با مخالفان مسلح کار مینمایند. یکی از نمایندگان بلندپایه جمعیت اسلامی گفت که آنان به زودی اعضا و برنامۀ «مجمع صلح و مذاکره با طالبان» را اعلام خواهند کرد.
اکنون نمایندگان احزاب سیاسی و نامزدان انتخابات ریاستجمهوری، بهگونۀ مشترک روی برنامۀ مصالحه کار مینمایند. حکومت با مذاکرۀ مستقیم احزاب و طالبان مخالفت کرده و آن را به معنای دورزدن نهاد دولت و قانون اساسی عنوان کرده است. اما طالبان حکومت وحدت ملی را فاقد مشروعیت حقوقی و سیاسی دانسته و خواهان مصالحه مستقیم با امریکا و احزاب شدهاند.
حکومت وحدت ملی، پس از مذاکرات فشردۀ طالبان با نمایندگان کشورهای پاکستان، امارات، عربستان و امریکا در ابوظبی، موضع صلحستیزانه اختیار کرده است. طالبان در ابوظبی از مذاکره و صحبت با هیأت صلح حکومت وحدت ملی، اجتناب کردند. آنها پیشتر حاضر به دیدار با هیأت شورای عالی صلح در مسکو هم نشده بودند. امتناع طالبان از مذاکره با حکومت، کابل را خشمگین و مضطرب ساخته است. برخی مقامات در پاسخ به انتقادات مردم در پیوند به عدم توجه به عواقب فرستادن خودسرانۀ هیأت مذاکرهکنندۀ صلح به ابوظبی، گفته بودند که موضع حکومت باید متفاوت از گروههای شورشی و مسوولانه باشد.
اما حالا دیده میشود که موضوع حکومت مسوولانه نبوده است. تعیین دو چهرۀ ضد طالبان و پاکستان در سکتور امنیتی، اقدامی روشن و صریح حکومت بر علیه پروسۀ صلح جاری با مخالفان مسلح بود. امرالله صالح و اسدالله خالد، روسای پیشین ادارۀ امنیت ملی افغانستان، از سرسختترین دشمنان پاکستان محسوب میشوند. هر دو در هنگام مأموریتشان در ادارۀ امنیت ملی، بارها از جانب مقامات پاکستانی متهم به مداخله و سازماندهی حملاتی در پیشاور، بلوچستان و دیگر مناطق پاکستان شده بودند. مقامات پاکستانی، امنیت ملی افغانستان را متهم به حمایت و پشتیانی از طالبان پاکستانی میکردند.
همزمان با شروع کار وزرای تازۀ داخله و دفاع، حملات مخالفان مسلح از سرگرفته شد. با تسریع روند صلح، طالبان حملات هدفمند و گروهی خویش به هدف ادارات دولتی در کابل و ولایات را متوقف ساخته بودند. اما پس از معرفی دو مقام تازه در سکتور امنیتی، پاکستان و طالبان فوراً پاسخ دادند. وزیر خارجۀ پاکستان برای دومینبار طی یک هفته به کابل آمد و نگرانی عمیق کشورش را از اقدام تازۀ کابل ابراز داشت.
گروههای مخالف مسلح دولت حملاتی را در کابل، کندهار و دیگر ولایات راهاندازی کردند. در حملۀ گروهی مهاجمان مسلح بر ادارۀ حمایت از خانوادههای شهدا و افراد دارای معلولیت در مرکز شهر کابل، نزدیک به 80 تن کشته و شماری دیگر زخمی شدند. در یک رویداد انتحاری در ولایت کندهار، شماری از شهروندان بلوچ پاکستانی جان باختند. برخی چهرهها از جمله جنرال رازق فرمانده پولیس کندهار و اسدالله خالد، وزیر دفاع کنونی، رییس امنیت و وزیر سرحدات حکومت پیشین، از جانب پاکستان به پشتیبانی از شورشیان بلوچ بوتی متهم شده بودند. حملات اخیر نشان داد که اسلامآباد در موجودیت چهرههایی مانند صالح و خالد در رهبری سکتور امنیتی افغانستان آرام نخواهد نشست.
صالح و خالد همزمان با معرفیشان، اظهارات ضد پاکستانی را آغاز کردند. اسدالله خالد وزیر دفاع گفت که طالبان را در پناهگاههایشان هدف قرار خواهد داد. او به گونۀ تلویحی به پاکستان پیام فرستاد که آمادۀ حمله به بلوچستان، پیشاور، کویته و صوبه سرحد باشد. حکومت افغانستان مدعی است که رهبران طالبان در مناطق سرحدی پاکستان زندگی میکنند. امرالله صالح نیز کم نیاورد و اعلام کرد که برای افغانستان، سازمان استخباراتی پاکستان(آیاسآی) دشمن خطرناکتر از داعش و دیگر گروههای تروریستی است. او گفت که «خادم مردم» و «دشمن بیرحم به مخالفان» خواهد بود.
اوضاع سیاسی و امنیتی در افغانستان بسیار شکننده است. در شرایط کنونی، حکومت افغانستان باید در تفاهم با کشورهای منطقه و جهان پیش برود. ناظران معتقد هستند که اقدامات یکجانبۀ حکومت وحدت ملی در سیاست خارجی، موجب به رسمیت شناسی غیرمستقیم طالبان توسط اکثریت کشورهای منطقه گردید. اکنون طالبان با اکثریت کشورهای منطقه روابط مستقیم سیاسی دارند. پاکستان، چین، روسیه، ایران، ترکمنستان، ازبکستان، عربستان، امارات و قطر بیپرده با طالبان روابط برقرار کردهاند. نمایندگان طالبان به طور آزاد به کشورهای منطقه مسافرت میکنند. روسیه طالبان را از فهرست جریانهای تروریستی بیرون کشید. ایالات متحده امریکا هم طالبان را به عنوان یک جریان سیاسی به رسمیت شناخت و مذاکره و گفتوگو را با آنان آغاز کرد. یک مقام بلندپایۀ امریکایی گفت که طالبان را از راه نظامی و زور شکست داده نتوانستند.
همۀ کشورهای منطقه و جهان توافق دارند که جنگ افغانستان راه حل نظامی ندارد، اما برخی مقامات افغان، پس از چهار سال کرنش و انعطاف در برابر طالبان و دیگر گروههای مخالف مسلح، در سال پنجم دورۀ کاریشان بر طبل جنگ و خشونت کوبیدهاند. چنین موضع گیریهایی، از مردم افغانستان قربانی میگیرد. مردم افغانستان بسیار درد دیدهاند. سیاستمداران به خاطر حفظ منافع فردی و گروهیشان نباید به درد و مصیبت آنان بیافزایند. مشخص است که با تشدید جنگ و خشونت، مردم بیدفاع و غیرنظامی قربانی میشوند. شاید بسیاری از رهبران تکنوکرات، همانطوری که با یک بیک هفده سال پیش به کابل آمده بودند، بیکهایشان را بردارند و راههای کشورهای اصلیشان شوند. اما مردم بیپناه در میدان خواهند ماند و هزینۀ و مصیب و زجر ناشی از جنگ تحمیلی و نیابتی منطقه و جهان را خواهند پرداخت.
|
فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|