|
|
| صفحه اول/ |
داعش؛ از بزرگ‌نمایی تا نادیده‌انگاری
/14.4.2018
نویسنده: میرویس قادری
داعش در سال 2014 میلادی به عنوان یک جریان رادیکال، تندرو و خشونت‌گرا قد عَلم کرد و با سرعت بخش‌های وسیعی از عراق و سوریه را به کنترل درآورد.
این گروه تروریستی در سه سال حکمرانی‌شان بر بخش‌هایی از قلمرو «عراق و شام» نفت و گاز کشورهای منطقه را به تاراج بردند و میراث گران‌بهای تمدن اسلامی و بازمانده از دورۀ قدیم را نابود ساختند.
رفته‌رفته این گروه تروریستی به بزرگ‌ترین تهدید به ملت‌های جهان مبدل گشتند. برخی از کشورها با درک پیامدهای گسترش قلمرو نفوذ داعش، به سرکوب و به زیرکشیدن این گروه تروریستی همت گماشتند. بالاخره در یک سال پسین، کشورهای روسیه و ایران با تلاش مشترک پایگاه‌های داعش را در عراق و سوریه منهدم ساخته و هزاران تن از اعضای این گروه تروریستی را نابود کردند.
داعش در سوریه و عراق به شکست مواجه شده و اعضای گروه دولت اسلامی، راه کشورهای شمال افریقا و افغانستان را در پیش گرفتند.
بر بنیاد برخی گزارش‌ها، صدها تن از اعضای گروه داعش از طریق کشورهای همسایه به افغانستان سرازیر شده و در شرق، جنوب و شمال افغانستان مسکن‌گزین گردیده‌اند.
"بزرگ‌نمایی داعش"
تبلیغات در رسانهها و افکار عمومیِ افغانستان دربارۀ داعش دو سال پیش آغاز یافت. پژوهشگران سیاسی و برخی از مقامات دولتی بدون این‌که از شمار دقیق نیروهای داعش و پایگاه‌های آن در کشور اطلاعی داشته باشند، از افزایش حضور این گروه تروریستی در جغرافیای افغانستان سخن می‌زدند. برخی از مقامات، رقم اعضای این گروه تروریستی را هزاران تن می‌خواندند.
در آن زمان، داعش مصروف هستهگذاری در جغرافیای افغانستان بود و هیچ‌گونه تحرک نظامی و عملیاتی در هیچ گوشه‌یی از کشور نداشت. مدیریت و برنامهریزی نفوذ در افغانستان را چهره‌های معدود این گروه بر عهده داشتند. اما تبلیغات رسانهیی و سیاسی به گونهیی بود که گویا داعش به پیمانۀ بسیار وسیع در افغانستان حضور و نفوذ داشته باشد.
در حلقات سیاسی و حتا در میان مردم سروصداهایی وجود داشت که داعش جای‌گزین طالبان می‌شود. زیر تأثیر همین تبلیغات گسترده، برخی از فرماندهان و اعضای گروه طالبان بیرق‌های سفید را به سیاه تبدیل کرده و عضویت گروه داعش را پذیرفتند.
گروه داعش با استفاده از بحران سیاسی و نا امنی در جغرافیای افغانستان به سرعت پایگاه‌ها و مراکز آموزشی و نظامی شان را در برخی از مناطق تأسیس کردند.
این گروه ولایت ننگرهار در شرق افغانستان را به عنوان مرکز فرماندهی و رهبری خود برگزید و نیروهای خویش را در همین منطقه متمرکز ساخت. ولایت ننگرهار به چند دلیل می‌توانست بهترین موقعیت برای مرکز فرماندهی داعش باشد. اول این‌که ننگرهار در شرق افغانستان مرز طولانی و مشترک با پاکستان دارد. بر بنیاد اسناد و شواهد فراوان، گروه خراسان دولت اسلامی به‌گونۀ مستقیم از جانب پاکستان پشتیبانی و حمایت می‌شود.
دوم. ننگرهار جغرافیای پیچیده و مغلق دارد و در گذشته مرکز فرماندهی القاعده و دیگر گروه‌های تندرو جهانی بوده است.
سوم. ننگرهار فاصلۀ طولانی با پایتخت ندارد و اعضای گروه داعش می‌توانند از این ولایت به نورستان و از آنجا به ولایات شمال افغانستان عبور نمایند.
چهارم. این‌که داعش به ساده‌گی می‌توانست از میان مردم محل سربازگیری نماید.
اما شاخۀ خراسان داعش اکنون به ولایت ننگرهار منحصر نمانده است. این گروه تروریستی در ولایت غور(مرکز) زابل(جنوب) و جوزجان(شمال) پایگاه‌های جنگی و آموزشی دارد. گزارش‌هایی وجود دارد که مراکز داعش در دیگر مناطق افغانستان نیز به فعالیت آغاز می‌نماید.
با این حساب، رقم حضور داعش به سرعت در حال گسترش است. آمارهای کشورهای منطقه نشان می‌دهد که اعضای داعش به بالاتر از ده هزار تن در افغانستان افزایش یافته است. در نشست اخیر امنیتی مسکو، مسوولان ارشد کشورهای منطقه با ابراز نگرانی گفتند که تنها نزدیک به 5000 هزار تن از اعضای گروه داعش از کشورهای سوریه و عراق به افغانستان سرازیر شده‌اند. با این حال، بیشتر از 5000 هزار تن دیگر، اتباع افغانستان، پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی هستند که در چوکات این گروه تروریستی فعالیت دارند.
اما دولت افغانستان این آمارها را نمی‌پذیرد و رقم حضور داعش را 2000 تن عنوان می‌کند. به نظر می‌رسد نیروهای بین‌المللی و دولت افغانستان بعد از یک سال تبلیغات در تلاش کم اهمیت جلوه دادن تهدید داعش به شهروندان افغان و همچنان کشورهای منطقه برامده اند.
اما گرفتن مسوولیت‌های حملات انتحاری و انفجاری بر مساجد و نهادهای فرهنگی و اجتماعی و مراکز دولتی در کابل و دیگر ولایات افغانستان نشان‌دهندۀ افزایش خطر و تهدید داعش میباشد. چنانچه برخی نماینده گان پارلمان افغانستان گزارش های دولتی در مورد تعداد افراد داعش در افغانستان را "جعلی" خوانده اند.
داعش در افغانستان دو هدف اصلی را دنبال می‌کند: برهم زدن نظم و آرامش در کشورهای آسیای مرکزی و نفوذ در جغرافیای ایران و جلوگیری از نفوذ این کشورها در افغانستان. اما کشورهای منطقه به ویژه روسیه و ایران با جدیت مترصد اوضاع هستند و تحرکات داعش در شمال و غرب افغانستان را دنبال می‌نمایند. با این حال برخی جریان های سیاسی افغانستان ادعا دارند که حلقات حکومتی از داعش بعنوان ابزار برای سرکوب اپوزیسیون استفاده میکنند.
از آنجایی‌که تمرکز اصلی در ولایات هم‌مرز با آسیای مرکزی است، نگرانی کشورهای شمال افغانستان بیشتر از پیش افزایش یافته است. برخی کشورهای منطقه نیروهای شان را در مرزهای افغانستان به حالت آماده‌باش درآورده‌اند و قیودات سختگیرانهیی را بر مرزها وضع نموده‌اند.
در آغاز تحلیل‌ها بر این بود که اهداف و مرام داعش هیچ سنخیتی با جامعۀ افغانستان ندارد و بنابراین این گروه تروریستی- تکفیری قادر به نفوذ در لایه‌های جامعه افغانستان نخواهد بود. اما سوگمندانه اطلاعاتی وجود دارد که همه روزه برخی از جوانان و نوجوانانِ افراطی به این گروه تروریستی می‌پیوندند. یک فرد مطلع به نویسنده گفت که داعش در ولایت ننگرهار «جهاد نکاح» را آغاز کرده است. شماری از جوانان(حتا دختران) از کابل و ولایات همجوار به صفوف این گروه در ننگرهار پیوسته‌اند. نیروهای امنیت ملی افغانستان صدها جوان را به اتهام پیوستن به گروه داعش در کابل بازداشت کرده است.
اما جای خرسندی این است که افکار عمومی به شدت علیه این گروه تروریستی میباشد. در روزهای پسین، نیروهای بین‌المللی زیر تأثیر افکار عامه، عملیات‌هایی را در شرق و شمال افغانستان علیه گروه داعش به راه انداخته است که در نتیجۀ آن ده‌ها تن از فرماندهان و اعضای کلیدی دولت اسلامی کشته شده‌اند. نیروهای بین‌المللی و حتا برخی از سران نهادهای امنیتی افغانستان از سوی شهروندان و برخی تحلیلگران متهم به همسویی با داعش گردیده بودند.
به هر رو، تفکر، و فعالیت داعش در گام نخست تهدیدی بزرگ به سلامت جامعۀ افغانستان است. این گروه در مجموع اهل تشیع را واجب‌القتل می‌پندارد. به همین دلیل، مساجد، تکیه‌خانه‌ها و تجمعات پیروان اهل تشیع را هدف قرار داده و بالاتر از 1500 تن را تنها در سال گذشته به قتل رسانیده است. وحدت مذهبی در افغانستان در سطح منطقه الگو است. اما به نظر می‌رسد عملیات داعش این وحدت را خدشه‌دار ساخته است.
در قدم دوم، کشورهای منطقه از آسیب این گروه تروریستی در امان نخواهند بود. سوم، هیچ کشور دیگر نیز در کرۀ زمین از شرِ این گروه شرور محفوظ نخواهد بود.
بنابراین، مبارزه با داعش مسوؤلیت همۀ کشورهای جهان به ویژه کشورهای منطقه محسوب می‌شود. کشورهای منطقه باید اجازه ندهند داعش بیشتر از این تقویت شود و به یک تهدید باالفعل در افغانستان مبدل گردد. داعش باید پیش از آن‌که به یک قدرت تروریستی و تبهکار منطقه‌یی تبدیل شود، سرکوب و نابود گردد.
|
| فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
