|
صفحه اول/ |
غنی چگونه پایههای نظام را سُست کرد؟
/6.2.2018
نویسنده: آنیتا احمدی
اشرفغنی در سهونیم سال ریاستجمهوری بسیاری از چهرههای تأثیرگذار اجتماعی- سیاسی را از حکومت و نظام رانده است. غنی فردای پیروزی در انتخابات، در پی حذف و به حاشیهراندن چهرههایی افتید که نقش محوری در رسانیدن او به ارگ ریاستجمهوری داشتند.
حکومت وحدت ملی با قاعدههای وسیع سیاسی تشکیل شد. اکثریت مطلق چهرههای سیاسی و با نفوس از حکومت وحدت ملی حمایت میکردند. اما امروز «فاصله میان مردم و حکومت به حد اقل رسیده» و «اجماع سیاسی از میان رفته است.» دلایل اصلی وضعیت پیش آمده، تجرید سیاستمداران تأثیرگذار و افزایش بیاعتمادی قشر سیاسی نسبت به سیاستهای حکومت محسوب میشود.
حذف احمدضیا مسعود، مشاور فوقالعادۀ ریاستجمهوری
غنی، برنامۀ حذف چهرههای سیاسی را از نمایندۀ فوقالعادهاش آغاز کرد. احمدضیا مسعود، تنها سیاستمدار تاجیکتبار بود که از اشرفغنی در انتخابات پشتیبانی کرد. آقای مسعود به حوزۀ اجتماعی و مردمی خویش پشت کرد و با حمایت از اشرفغنی دست به قمار بزرگی زد. او در مشروعیتبخشی به ریاستجمهوری غنی نقش برازنده داشت. غنی به خوبی اهمیت او را در وجهۀ ملی حاکمیتاش میفهمید. نخست، برای او جایگاه معاون ریاستجمهوری را بخشید و صلاحیتهای گستردهیی به او تفویض کرد. اما چندی بعد، در یک اقدام غیرقابل پیشبینی، احمدضیا مسعود را از سمت نمایندگی فوقالعاده ریاستجمهوری برکنار کرد و همۀ کارمندان دفتر آقای مسعود را خانهنشین ساخت.
برکناری و «تبعید» جنرال دوستم
جنرال دوستم، بیشترین رأی را به اردوگاه انتخاباتی تحول و تداوم آورد. از جان و دل برای آقای غنی کمپاین کرد و در نتیجۀ حمایت او، دستکم 80 درصد ازبیکهای افغانستان به اشرفغنی رأی دادند. اما رییسجمهوری پس از پیروزی جنرال دوستم را با جنجالهای بزرگی مواجه ساخت و سر انجام از معاونیت برکنار و تبعیدش ساخت. اکنون، پروندۀ او را به دادگاه بینالمللی جرایم جنگی سپرده است و فرجام کار دوستم نامشخص است. آنچه روشن است این میباشد که تحت حاکمیت اشرفغنی فضا برای کار سیاسی جنرال دوستم پایان یافته است!
خلع مشروعیت رییس اجرایی
با تشکیل حکومت وحدت ملی، توقع میرفت که دو تیم انتخاباتی یک تیم شوند و در ارایۀ خدمات به شهروندان و ایجاد نظم عمومی مشترک عمل نمایند. اما این مسأله در حد آرزو باقی ماند. غنی، توافقنامه حکومت را عملی نکرد و تلاش ورزید بال و پر عبدالله عبدالله را بکند. با تمام توان تلاش کرد که پایههای اجتماعی و مردمی عبدالله را از بین ببرد و او را به یک چهرۀ درمانده و بیچاره در نظام تبدیل سازد. موقعیت حکومتی عبدالله فاقد پشتوانۀ حقوقی- قانونی بود؛ اما غنی، مشروعیت مردمی او را نیز از حذف کرد. در سه و نیم سال دو رهبر حکومت به حیث دو رقیب انتخاباتی باقی ماندند. چنانچه عبدالله اخیراً در جایگاه یک چهرۀ اپوزیسیونی ظاهر شد و حکومت را به ناتوانی و ضعف در برآوردهسازی خواستهای شهروندان متهم کرد و تلویحاً تقصیر آن را به گردن اشرف غنی انداخت.
سلب عضویت محمد محقق در شورای امنیت و کابینه
اشرفغنی و محمد محقق، هرگز میانۀ خوب نداشتهاند. آنها همواره بر یک دیگر نیش زبان زدهاند. اما پس از اظهارات محقق دربارۀ جنگ سوریه و لشکر فاطمیون، غنی تلاش ورزید محقق را از معاونیت ریاست اجرایی برکنار کند؛ اما با مخالفت سرسختانۀ عبدالله عبدالله مواجه شد. به همین دلیل، چند ماه است که جلسات شورای امنیت ملی افغانستان برگزار نمیشود. رییس و معاون دوم ریاست اجرایی روزهاست در جلسات کابینه نیز غایب هستند.
همچنان، بسیاری از نخبگان جامعۀ هزاره که از آقای غنی در انتخابات حمایت میکردند، امروزه بیسرنوشت اند و منتقد تند حکومت محسوب میشوند. دکتر علی محمدی، اسدالله سعادتی، عزیز رویش و عباس نویان، زبان گویای تیم تحول و تداوم و از مهمترین کمپاینران غنی بودند. اما امروزه همه منتقد و سرخوردهاند.
پشت کردن به رییسجمهور پیشین
اشرفغنی باید تا ابد مدیون حامد کرزی میبود. چون رییسجمهور سابق در رسانیدن او به کرسی ریاستجمهوری نقش تعیینکننده داشت. اما غنی پس از رسیدن به ارگ، به تدریج سایۀ حامد کرزی را از حکومت برچید. افراد وابسته به آقای کرزی را برکنار نمود. حامد کرزی در اوایل از حکومت وحدت ملی حمایت میکرد؛ اما رفته رفته به منتقد سرسخت آقای اشرف غنی و سیاستهایش مبدل شد. بر بنیاد اطلاعات، آقای کرزی در پی برگزاری لویه جرگه است تا مشروعیت نیم بند حکومت وحدت ملی را سلب نماید. اکنون، تمام چهرههای سیاسی ناراضی به آدرس حامد کرزی مراجعه میکنند.
درگیری با جمعیت و برکناری عطا محمد نور
اشرفغنی، ماهها با صلاحالدین ربانی وزیر امور خارجه و رییس جمعیت درگیر بود و تلاش ورزید او را از سمتش برکنار کند. سپس، در پشت عطا محمد نور والی مقتدر بلخ در شمال افغانستان و رییس اجرایی جمعیت افتید. با پادرمیانی برخی کشورهای خارجی، وزیر خارجه در جایش ماند. هرچند مشروعیت او را با رد صلاحیتش از مجلس سلب کرد. در ادامه، عطا محمد نور را از ولایت بلخ برکنار کرد. اما نور به یمن حمایت گستردۀ مردمی و نفوذ سیاسی، از دو ماه به این طرف در برابر حکومت مرکزی ایستاده و فرمان غنی را «ناچل» کرده است. عطا محمد نور، قاعدۀ بازی سیاسی را در افغانستان به گونۀ دیگر ورق زد و فصل تازهیی را در مناسبات سیاسی افغانستان نوشت! عطا محمد نور، برخلاف دیگر چهرههای سیاسی، با مقاومت مردمی، برنامۀ غنی را تا این دم ناکام ساخته است.
بستن در به روی حامیان در مجلس
اشرفغنی پس از رسیدن به ریاست جمهوری به کمپاینرانش در مجلس پشت کرد. ظاهر قدیر، همایون همایون، لالی حمیدزی و بسیاری دیگر، از بزرگترین حامیان او در جنوب و شرق افغانستان بودند. اما چند ماه پستر این نمایندگان به بزرگترین منتقدان غنی مبدل شدند. تا جاییکه هر سه آنها غنی و تیمش را متهم به نا امنی و بحرانزایی در کشور کردند. همایون همایون و حاجی ظاهر مشاور امنیت ملی و رییس امنیت ملی حکومت را متهم به حمایت از داعش کردند. اما در این زمینه هیچگونه اسناد و شواهدی ارایه نکردند.
سر دشمنی با رحمتالله نبیل
بهتازهگی دادستانی کل افغانستان به دستور رییسجمهور غنی، رحمتالله نبیل، رییس امنیت ملی پیشین و از چهرههای مخالف حکومت را ممنوعالخروج اعلام کرد.
آقای نبیل چندی پیش ضمن انتقادهای تند از سیاست اشرف غنی، پرده از تقلبات انتخابات 2014 ریاست جمهوری برداشته بود. اشرفغنی، رحمتالله نبیل را خاین به نهاد امنیت ملی میداند و مانع فعالیتهای سیاسی او میشود. اما در نتیجۀ فشارهای برخی چهرههای سیاسی حکم ممنوعالخروجی نبیل برداشته شده است. همین طور، بسیاری از رهبران جهادی و فرماندهان تأثیرگذار از غنی دلخور هستند. با این حال، غنی به تازهگی گفته است: راهیکه میرود درست و حسابشده است.
|
فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|