به دنبال افزایش فشارهای واشنگتن بر اسلام‌آباد، منطقه با تحولات تازه‌یی روبرو شده است.

ایالات متحدۀ امریکا با اعلام استراتژی تازه‌اش، به شدت فضا را بر اسلام‌آباد تنگ کرده است. اسلام‌آباد به عنوان بزرگ‌ترین قدرت نظامی منطقه و از کشورهای صاحب انرژی اتمی، دست روی دست نگذاشته و در تلاش مهار فشارهای واشنگتن می‌باشد.

در استراتژی تازۀ ترامپ بر افزایش نقش هند در امور افغانستان تأکید شده است. خواست واشنگتن درست در مقابل پاکستان مطرح شده است. پاکستانی‌ها به‌شدت از حضور نظامی- سیاسی هند در افغانستان نگران هستند. به تازه‌گی نخست‌وزیر پاکستان اعلام کرد که کشورش هرگز حضور سیاسی- نظامی هند در افغانستان را بر نمی‌تابد.

اما کابل می‌گوید که اجازۀ مداخلۀ اسلام‌آباد را در سیاست خارجی خویش نمی‌دهد. کابل مدعی است که به عنوان یک کشور مستقل حق دارد تعیین کند با چه کشوری و در چه سطحی روابط داشته باشد. اما  پاکستانی‌ها افزایش حضور و نقش هند در افغانستان را در تضاد با منافع خویش تعریف می‌کنند. آن‌ها بخشی از ناآرامی‌های مناطق سرحدی و بلوچستان و پشتونستان را ناشی از مداخلات هند با استفاده از جغرافیای افغانستان تلقی می‌کنند.

 هند در پانزده سال گذشته نقش قابل توجهی در افغانستان داشته و کابل فضا را برای نفوذ هند در امور سیاسی و اقتصادی باز گذاشته است. به تازه‎گی صلاح‌الدین ربانی وزیر خارجۀ افغانستان به دهلی نو رفت و هند آماده‌گی خویش را برای کمک نظامی و سیاسی با افغانستان ابراز داشت.

قرار است هفتۀ جاری عبدالله عبدالله رییس اجرایی افغانستان به منظور اشتراک در نشست همکاری‌های اقتصادی- تجاری کابل و دهلی به هند برود. رفت‌وآمدهای مقامات افغانستان به دهلی جدید نشان از گسترش روابط دو کشور دارد. کابل علی‌رغم نداشتن مرز مشترک و فاصلۀ طولانی با دهلی جدید به دنبال گسترش روابط خویش با هند می‌باشد.

این درحالی است که افغانستان در روابط اقتصادی - تجاری در منطقه گزینه‎های زیادی دارد. کشورهای آسیای مرکزی به عنوان مهمترین بدیل در برابر پاکستان مطرح هستند. چنانچه در دو سال پسین روابط بازرگانی کشورهای آسیای مرکزی با افغانستان به شکل کم سابقه‎یی افزایش یافته است. کشورهای آسیای مرکزی با وجود نگرانی از آشتفتگی سیاسی- امنیتی در افغانستان، آمادۀ گسترش روابط بازرگانی- اقتصادی خویش با کابل می‌باشند.

کشورهای آسیای مرکزی ظرفیت بالایی در همکاری با افغانستان دارند. او ناآرامی‎های افغانستان آنها را نسبت به آیندۀ سرمایه‎گذاری‎شان بی‎باور ساخته است.

 امام علی‌رحمن رییس جمهوری تاجیکستان در مجمع عمومی سازمان ملل گفت که آنها نمی‌توانند در برابر اوضاع افغانستان بی‌تفاوت باقی بمانند. او اعلام کرد که آمادۀ هرنوع همکاری در زمینۀ مبارزه با تروریسم و تأمین صلح و ثبات با افغانستان می‌باشد.

تکیۀ بیش از حد کابل به دهلی و ایالات متحده امریکا انتقاداتی را در داخل کشور نیز بر انگیخته است. برخی سیاست مداران می‌گویند که افغانستان باید سیاست پانزده ساله خویش را دنبال نماید و از تحریک کشورهای منطقه بپرهیزد.

مشاور امنیت ملی پیشین افغانستان گفت که افغانستان نباید کشورهای همسایه را با امریکا معاوضه کند. رنگین دادفر سپنتا گفت: دوستي و نزديکي با همسايه اهميت بالا و والاتري از رابطه با قدرت‌هاي هژموني و سلطه طلب و اشغالگر دارد که مجموعه‌اي از کشورهاي خاورميانه و دولت‌هاي مشروع آنها را با خون و آتش روبرو کرده‌اند.

افغانستان از اینکه فشار بیش از حد به پاکستان وارد شده و اسلام‌آباد با دست و پاچگی کم سابقه مواجه گردیده خوشنود می‎باشد؛ اما واقعیت این است که اسلام آباد گزینه‎های بدیل فراوانی دارد و هم اکنون در حال رای زنی با شرکای منطقه‎یی‌اش می‎باشد.‎

همین دو روز پیش اسلام‌آباد مانور مشترک نظامی با چین داشت. لی ونگانگ رییس دفتر مشترک فرماندهی تمرینات نظامی چین و پاکستان گفت که استفاده نیروهای هوایی دو طرف از جنگنده‌های مشابه نشان دهندۀ اعتماد متقابل عمیق بین دو کشور و نیروهای نظامی آن‌‎هاست. چین به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان توانایی حمایت و پشتیبانی لازم از پاکستان در برابر فشارهای واشنگتن را دارد.

چنان‌چه در یک سال بیش از 45 میلیارد دالر به اسلام‌آباد کمک کرده است و اعلام آماده‌گی کرده که در زمینۀ زیرساخت‌ها اسلام آباد را یاری می‌‌رساند.

پاکستان روابط نظامی خویش را با مسکو نیز افزایش بخشیده است. قرار است در روزهای آتی رییس ستاد مشترک ارتش پاکستان به روسیه برود و در زمینۀ گسترش همکاری‎های نظامی و دفاعی با مقامات مسکو دیدار و ملاقات نماید.

اکثریت کشورهای منطقه در برابر امریکا از پاکستان حمایت می‎کنند. با این وضع، منطقه با اعلام استراتژی تازۀ ترامپ با آشفتگی‎هایی روبرو شده است. در این میان، بر حکام افغانستان است تا جانب احتیاط را لحاظ کرده و منافع ملی و حاکمیت ملی افغانستان را در اولویت قرار دهند.

افغانستان از الگوی سیاست خارجی دورۀ حامد کرزی می‌تواند بهره ببرد. کرزی علی‌رغم همۀ ناکامی‎‌ها در سیاست جهانی‌اش موفق عمل کرد.